Ακούω Ελληνικά
11/24
Κάθε μήνα ο Μιχάλης Τσαντίλας «ακουει ελληνικά» και καταθέτει την γνώμη του για εγχώριους δίσκους που άκουσε και εκ βαθέων αφουγκράστηκε.
Εδώ λοιπόν 5 reviews για το μήνα Νοέμβρη - κείμενα για την "Βόλτα" του Παύλου Δαμιανίδη, το "Lauto I" του Δημήτρη Κουρτικάκη, το "Γ.Τ.Κ." του ΛΕΞ, τον "Κήπο" της Νεφέλης Φασούλη και του Αντώνη Απέργη και για το "Colorblind" των Human Touch.
Παύλος Δαμιανίδης: Βόλτα (Όγδοο, 2024)
Νεαρός τραγουδοποιός και μουσικός του δρόμου βγαίνει μια Βόλτα, τρία χρόνια μετά την παρθενική του Κοπάνα. Έντεκα τραγούδια συν ένα ορχηστρικό, όπου ο ίδιος υπογράφει τη μουσική και τους στίχους, και την παραγωγή επιμελείται ο Πάικος Πορίχης. Οι περιπέτειες ενός σημερινού νέου, καθώς προσπαθεί να αγγίξει τα όνειρά του, μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Σημαντική η πρόοδος σχεδόν σε όλους τους τομείς: λέξεις ενίοτε τολμηρές που κουμπώνουν πιο καλά με τις μελωδίες, παραγωγή πιο επαγγελματική (με την καλή έννοια), ενορχηστρώσεις που μαρτυρούν εκλεκτικισμό, ιδέες συχνά έξυπνες (ντουέτο με τον Παύλο Σιδηρόπουλο στο “Μου ‘πες Θα Φύγω (Ρε Παύλο)”, άτυπο beef με γνωστό και μη εξαιρετέο γραφιά στο “Πολλές Φορές Δεν Ξέρω Καν Τι Με Κρατάει”, διάλογος με το “Αθήνα Μου” του Αργυρού στο “Κωλοαθήνα”...). Από την άλλη, οι επιρροές (από Δεληβοριά, Σαββόπουλο, Μάλαμα...) κάποιες φορές σερβίρονται φόρα παρτίδα, ενώ το έντονο βιμπράτο στις ερμηνείες είναι ξένο ρούχο για τον καλλιτέχνη. Τον τιμά που επιμένει να συνεργάζεται με άγνωστους στο ευρύ κοινό φίλους του (και που τους αφιερώνει τόσες σελίδες στο ένθετο), ενώ άξια λόγου είναι και η τιμολογιακή πολιτική του: αγόρασα το CD προς μόλις €7,99 σε αθηναϊκό δισκάδικο. Αν συνεχίσει έτσι, κι αν δεν τον κάμψουν οι απογοητεύσεις, είναι βέβαιο ότι θα μας δώσει ακόμα καλύτερα πράγματα στη συνέχεια.
Δημήτρης Κουρτικάκης: Laouto I (ανεξάρτητη παραγωγή, 2024)
Τραγουδοποιός και λαουτιέρης, πρώην μέλος των Circassian και των Parrotheadz, στο πρώτο του EP, μετά το (επίσης φετινό) σινγκλ “Τα Βουνά”. Τρία τραγούδια σε μουσική και στίχους του ίδιου, με τη σκούφια τους να κρατά από αυτό που κάπως αφηρημένα αποκαλούμε «παράδοση». Αν δεν εστιάσεις στα λόγια -πράγμα όχι δύσκολο, καθότι αυτά είναι μάλλον πρωτόλεια και περιστασιακά-, εκείνα που (επι)μένουν είναι ένας θελκτικός ήχος, με προεξάρχοντα τα καμπανιστά χορωδιακά φωνητικά, και μια αρκετά πλούσια μελωδική φλέβα. Η πιο ενδιαφέρουσα στιγμή είναι το “Σ’ Αναζητώ”, όχι τόσο για το υποτιθέμενο «πείραμα» της συνύπαρξης συνθετητή και ηλεκτρικού μπάσου με το λαούτο, όσο για το ίδιο το πρωτογενές υλικό, το οποίο είναι λιγότερο αγχωμένο για αναγνώριση, καθώς επιχειρεί να λοξοκοιτάξει προς ξένες καλλονές. Φαίνεται να το ψάχνει το πράγμα ο Κουρτικάκης· κι ως γνωστόν, όποιος ψάχνει, βρίσκει.
ΛΕΞ: Γ.Τ.Κ. (ανεξάρτητη κυκλοφορία, 2024)
Το τέταρτο σόλο άλμπουμ του πολυσυζητημένου ράπερ, δύο χρόνια μετά το Μετρό. Για πολλοστή φορά μέσα στην τελευταία δεκαετία φέρνει ακροατές και δημιουργούς ενώπιον των ευθυνών τους. Λίγη σημασία έχει αν πιάνει τα στάνταρ του 2XXX (2018), όταν παραμένει τόσο ζωτική η πένα του, και τόσο ταιριαστός ο ηχητικός διάκοσμος που φιλοτεχνεί για λογαριασμό της ο Dof Twogee. Δεν ισχύει ότι αφορά τους πάντες η τέχνη του -ούτε καν τους περισσότερους. Το ότι τελικά αφορά πολύ περισσότερους από όσους θα αναμενόταν, εξηγείται ίσως από την επίπονη γλυπτική του: οι αριστοτεχνικά σκηνοθετημένες αφηγήσεις του, πέρα από το να εκφράσουν όσους έχουν ανάλογα βιώματα, καταφέρνουν να πάρουν σηκωτούς και τους εκτός φάσης, και να τους βάλουν σε έναν απόλυτα απτό κόσμο. Άλλωστε, κάτω από τον μανδύα της κάθε σπουδαίας έκφρασης βρίσκονται οι πολύ βασικές ανθρώπινες ανάγκες, τα πλέον καθολικά όνειρα. Από αυτήν την άποψη, όσο κι αν ο ΛΕΞ εξακολουθεί να τα λέει για την κουλτούρα του, για τα δικά του παιδιά, θα είναι πάντα «καταδικασμένος» να αγαπιέται κι από άλλους -από όχι δικούς του- και να γίνεται, αυτός ο ίδιος, δικός τους.
Νεφέλη Φασούλη/Αντώνης Απέργης: Ο Κήπος (Fishbowl Music Tank, 2024)
Ερμηνεύτρια και τραγουδοποιός που αναζητά να χτίσει πάνω στο ιδιαίτερα επιτυχημένο ντεμπούτο της (Ο Κόσμος Σου, 2021) συναντά συνθέτη και μουσικό με ιδιαίτερα ευδιάκριτο στίγμα. Το ταίριασμα προκύπτει άψογο. Δώδεκα τραγούδια με κάπως αλήτικο χαρακτήρα, πότε πανηγυριώτικης, πότε νωχελικής διάθεσης· με ένα άρωμα Ashkhabad στον ήχο, με την ανατολίτικη παράδοση να έρχεται σε γάμου κοινωνία με το τζαζ ήθος. Η σύμπλευση και η σύμπνοια όλων των μερών βάζουν τις όποιες αδυναμίες (κυρίως στους στίχους) σε δευτερεύουσα θέση, με το αποτέλεσμα να ακούγεται (και) ως σεμινάριο περί του πώς σε ένα σύνολο με εννιαία αισθητική το κάθε επιμέρους τμήμα μπορεί να διατηρεί την αυτοτέλειά του: κάθε τραγούδι εδώ είναι πλήρες και αυτόφωτο, τη στιγμή που συνομιλεί και εναγγαλίζεται με κάθε ένα από τα υπόλοιπα. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν στιγμές που ξεχωρίζουν: “Ραβασάκια”, “Πρόσωπο Δικό Μου”, “Όλες Μου Οι Αλήθειες”, “Ψίθυρος”. Η Φασούλη είναι ερμηνεύτρια με εξωπραγματικά ατού, κι ο δρόμος που έχει πάρει -υπηρετώντας ένα κράμα που εμπεριέχει τις ετερόκλητες αγάπες της και εκφέρεται στα ελληνικά- είναι εκείνος που θα τη βγάλει οριστικά και ασφαλώς στο προσκήνιο του ελληνικού τραγουδιού.
Human Touch: Colorblind (Hellenic Jazz Society, 2024)
Δισκογραφική επιστροφή για τους Σταύρο Λάντσια, Γιώτη Κιουρτσόγλου και David Lynch, είκοσι χρόνια μετά το Movin’ -και είκοσι έξι από το Human Touch. Το πέρασμα του χρόνου δεν τους οδήγησε στην απώλεια της συλλογικής πίστης τους στην αξία της μελωδίας. Εξίσου έντονα εξακολουθούν να δεσμεύονται από τη χάρτα των fusion διακηρύξεων, και από την αντίληψη περί διάκρισης των ηχοχρωματικών εξουσιών. Τα φρικαρίσματα, πάντως, έχουν λιγοστέψει, και στη θέση τους βασιλεύει ένας κατασταλλαγμένος λυρισμός, ενώ κάποιες λίγες φορές κάνει τη δειλή εμφάνισή της μια υποψία easy listening νωχελικότητας. Πρόκειται βέβαια για πταισματάκι, από τη στιγμή που έχουμε να κάνουμε με ένα ταξίδι εξήντα επτά λεπτών, με δώδεκα σταθμούς, όπου οι εναλλαγές τοπίου και διάθεσης είναι συνεχείς· δεν λείπουν φυσικά και κάποιες πινελιές ελληνικότητας. Πέρα από τη στενά καλλιτεχνική αξία του άλμπουμ, είναι πολύ αισιόδοξο το γεγονός ότι, σε μια περίοδο ιδιότυπης κρίσης για την εγχώρια τζαζ σκηνή, ένα ιστορικό γκρουπ αποφάσισε ότι θέλει να συμμετέχει ξανά στη συζήτηση. Και με τι επιχειρήματα!
