Αλέξης Καλοφωλιάς +
Κτίρια Τη Νύχτα
photo by Andreas Simopoulos
Καθώς κατηφορίζουμε προς το φινάλε της χρονιάς και ετοιμαζόμαστε να αποχαιρετήσουμε και το 2024, ασυνείδητα στο μυαλό μου ξεχωρίζω τους αγαπημένους μου δίσκους από τον χρόνο που πέρασε, ετοιμάζοντας νοερά κατά τα ειωθότα τις σχετικές λίστες. Σε περίοπτη θέση στις επιλογές μου αναμένεται να βρεθεί ο καρπός της σύμπραξης δύο πολύ σημαντικών ντόπιων μουσικών, του Αλέξη Καλοφωλιά και του Κτίρια τη Νύχτα, του Γιώργου. Ο δίσκος τους, που τιτλοφορήθηκε "Alex K. + Κτίρια Τη Νύχτα" (check full album review here), εξαρχής με κέρδισε και με ώθησε σε απανωτές απολαυστικές ακροάσεις. Τα τραγούδια του ήταν ένα και ένα, αυτόφωτα πολυσήμαντα σύμπαντα, και όλα μαζί μια συμπαγής καλλιτεχνική κατάθεση, άρτια σε κάθε έκφανσή της - μουσικο-συνθετικά, στιχουργικά, ερμηνευτικά αλλά και σε επίπεδο παραγωγής και ενορχήστρωσης.
Η παρακάτω πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα που είχα με τους δύο δημιουργούς του δίσκου είναι το επίστεγασμα του ενθουσιασμού και της αγάπης που ένιωσα για το άλμπουμ και δεν έχω παρά να ευχαριστήσω τον Αλέξη και τον Γιώργο - τόσο για τις μουσικές τους όσο και για την παρουσία τους στις σελίδες του Υπογείου...
Alex K. + Κτίρια Τη Νύχτα (out 11/10 via Inner Ear)
Το Υπόγειο: Alex και Γιώργο σας καλωσορίζουμε στο Υπόγειο! Αφορμή, η μουσική σας σύμπραξη και ο εξαιρετικός δίσκος που δημιουργήθηκε από αυτήν. Παίρνοντας τα πράγματα από την αρχή-αρχή, πότε και υπό ποιες συνθήκες γεννήθηκε η ιδέα να συνεργαστείτε;
Αlex: Με τον Γιώργο βρεθήκαμε για πρώτη φορά στα γυρίσματα της ταινίας μικρού μήκους «Τελευταία Πνοή» του Χάρη Ραφτογιάννη, όπου εγώ είχα έναν ρόλο και ο Γιώργος έγραψε τη μουσική και έκανε τον ηχητικό σχεδιασμό. Γνώριζα τον Γιώργο σαν καλλιτέχνη και είχα ακούσει τη συμμετοχή του στην κασέτα «Not the Last Drive» όπου είχε προσεγγίσει με τον δικό του τρόπο ένα κομμάτι των Drive. Αυτό που μου άρεσε πολύ ήταν η δυσκολία να τον κατατάξεις κάπου, ότι διεκδικούσε μόνος του έναν πολύ συγκεκριμένο αλλά αποκλειστικά δικό του χώρο.
Γιώργος: Μετά την πρώτη αυτή επαφή, ο Alex μού ζήτησε να αναλάβω την παραγωγή του τραγουδιού «Eight Minutes (Mama)», που έγραψε κι ερμήνευσε, σε στίχους του Βασίλη Μανέλλα, για το ντοκιμαντέρ του Θωμά Σίδερη «Let Me Breath». Κύλησε ωραία η συνεργασία και κάπως έτσι, ένα ζεστό απόγευμα εκείνου το παράξενου καλοκαιριού του ’21, ο Alex πρότεινε να κάνουμε κάτι παρέα, το οποίο δέχτηκα με μεγάλη χαρά. Ένιωσα ότι θα είχα τη δυνατότητα να του πω έμπρακτα ένα «ευχαριστώ» για εκείνη την καθοριστική ώθηση που είχε δώσει στα εφηβικά μου μουσικά όνειρα, όταν στις αρχές των 90s άκουσα τα άλμπουμ των Last Drive.
Το Υπόγειο: Διαβάζουμε στο Δελτίο Τύπου που συνοδεύει την κυκλοφορία πως πρόκειται για ένα “άλμπουμ που προέκυψε ως αποτέλεσμα πολύμηνης ζύμωσης και αλληλεπίδρασης μεταξύ τους μέσα σε κλίμα απόλυτης ελευθερίας, εμπιστοσύνης, αμοιβαίου σεβασμού και αλληλοεκτίμησης”. Θα ήθελα να μου δώσετε κάποια στιγμιότυπα από τούτη την πολύμηνη ζύμωση, εικόνες και φάσεις από την περίοδο της δημιουργίας των τραγουδιών και των ηχογραφήσεων...
Γιώργος: Ξεκινήσαμε να συναντιόμαστε σε εβδομαδιαία βάση στο σπίτι του Alex, το φθινόπωρο του ’21. Στην αρχή, μονάχα μιλάγαμε, γελάγαμε, ονειρευόμασταν, γνωριζόμασταν πιο βαθιά. Δεν είχαμε ιδέα για το τι θα προκύψει, πόσο μάλλον για το αν θα κυκλοφορούσαμε ποτέ άλμπουμ. Δεν μας ένοιαζε καθόλου. Το μόνο που μας αφορούσε ήταν να αποτυπωθεί με νότες και ήχους αυτή η συνύπαρξη. Οι ηχογραφήσεις ξεκίνησαν αρκετές εβδομάδες μετά, στα τέλη του χρόνου, και ολοκληρώθηκαν την άνοιξη του ’23.
Alex: Ήταν η δουλειά παράγωγο της σχέσης μας ή το αντίστροφο; Νομίζω και τα δύο. Εξελίχθηκαν παράλληλα και κάτι που ωφέλησε σε μεγάλο βαθμό το άλμπουμ ήταν πως δεν αποτελούσε κάποια συνέχεια, δεν έπρεπε να δικαιώσει κάποια προαπαιτούμενα. Υπήρχαν ιδέες και από τους δυο μας, ας πούμε θραύσματα μουσικής ή πρόχειρες ηχογραφήσεις – εγώ είχα γράψει τα δικά μου λίγο πριν την εποχή του κορωνοϊού ή κάπου στις αρχές της– και ο Γιώργος έδωσε δομή στα περισσότερα. Έπειτα ο στίχος τους έδωσε ένα πιο συμπαγές φορτίο. Σημαντικές στιγμές κατά τη διαδικασία ήταν όταν αναδύθηκαν οι ολοκληρωμένες μορφές των τραγουδιών, όταν μπήκαν οι στίχοι, όταν έπαιξαν οι καλεσμένοι μας – ο Φώτης, η Θάλεια και ο Κώστας, που έδωσαν νέες διαστάσεις στο πράγμα, όταν ήρθε η φωνή της Κίκας στο «Αν Ποτέ» και σίγουρα η διαδικασία του μάστερινγκ, όπου είχαμε πια και τον πρώτο ακροατή της ολοκληρωμένης δουλειάς, τον Γιάννη Χριστουδουλάτο.
Γιώργος: Συμφωνώ με τον Alex. Ήταν εκείνες οι στιγμές που κοιταζόμασταν σιωπηλοί και νιώθαμε ότι κάτι όμορφο συνέβαινε μπροστά μας. Και, βέβαια, πολλά άλλα στιγμιότυπα από την περίοδο των συναντήσεών μας, που κρατάω μέσα μου ως πολύτιμο δώρο και μου είναι δύσκολο να βάλω σε λόγια.
Το Υπόγειο: Εστιάζοντας στους στίχους των 8 τραγουδιών, δεν έχουμε παρά να... υποκλιθούμε. Παντοδύναμα στην ουσία ποιήματα και η ερώτηση, Alex, είναι η έμπνευση - πότε γράφεις και πώς προέκυψε η χρήση της ελληνικής γλώσσας στα κείμενα, για πρώτη φορά στο “Alex K. + Κτίρια τη Νύχτα”;
Alex: Στην αρχή είχα τη σκέψη το άλμπουμ να είναι μοιρασμένο ανάμεσα στα αγγλικά και τα ελληνικά, περισσότερο από περιέργεια για το αν αυτές οι δύο γλώσσες θα μπορούσαν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους σε ένα ενιαίο σύνολο. Έπειτα ο Γιώργος είχε την ιδέα όλοι οι στίχοι να είναι στα ελληνικά, και το οδήγησε εκεί το πράγμα με έναν πολύ ευγενικό αλλά σταθερό τρόπο – σαν να ήταν μία απόφαση που είχε προκύψει σχεδόν αβίαστα, μία αφετηρία που άξιζε να υπάρχει. Από ένα σημείο και μετά άρχισα να το συζητάω κι εγώ σαν κάτι δεδομένο στα ελληνικά, πράγμα που σήμαινε ότι ήμουν έτοιμος για κάτι τέτοιο. Υπήρχαν πιο παλιά γραπτά, αλλά το μεγαλύτερο μέρος των στίχων προέκυψε μέσα σε ένα βράδυ, σχεδόν σαν αυτόματη γραφή∙ η αφήγηση αφορούσε συγκεκριμένα περιστατικά, αλλά καταπιανόταν περισσότερο με τον απόηχό τους μέσα στον χρόνο. Ήθελα να δω πίσω από τα συναισθήματα της στιγμής αν ήταν δυνατόν, τι μένει όταν ο καιρός περνάει. Να προβάλλονται συγκεκριμένα επεισόδια της ζωής χωρίς ερμηνείες από τον δημιουργό, ώστε να υπάρχει χώρος για να χωρέσει και να κυριαρχήσει κατά κάποιο τρόπο η εντύπωση του ακροατή. Με έναν πολύ ωραίο τρόπο, οι στίχοι συνδέθηκαν με τη μουσική μέσα από κατευθύνσεις που προέκυψαν από τις συζητήσεις μας.
Το Υπόγειο: Ο ήχος του δίσκου είναι μια υπέροχη έκπληξη, πολυσυλλεκτικός και με μεγάλη ποικιλία στα ιδιώματα και στην εν γένει προσέγγιση. Πώς γεννήθηκαν οι μουσικές του άλμπουμ - πώς οι ιδέες σας, οι καταβολές και οι προτιμήσεις που κουβαλάει ο καθένας σας ξεχωριστά, ενώθηκαν και έφεραν το τελικό μουσικό αποτέλεσμα;
Γιώργος: Σε κάθε άλμπουμ που έχω αναλάβει την παραγωγή, καθώς και στα προσωπικά μου, επιθυμία μου είναι να αποτυπώνονται και ηχητικά οι διαφορετικές διαθέσεις των συνθέσεων, οπότε στο τέλος πάντα προκύπτει κάτι μουσικά πολυσυλλεκτικό. Κι αυτός ο δίσκος δεν αποτελεί εξαίρεση. Συν τις άλλοις, πρόκειται για μουσικά ιδιώματα με τα οποία έχω εκφραστεί ξανά στο παρελθόν. Αν είναι έκπληξη ο ήχος του, ίσως οφείλεται στο ότι δισκογραφικά ο Alex μέχρι τώρα είχε ένα πιο συγκεκριμένο στίγμα και κάποιοι τον είχαν ταυτίσει αποκλειστικά με αυτό. Όπως και να ’χει, εγώ από την αρχή είδα έναν άνθρωπο πολύ ανοιχτό και με διάθεση να παίξουμε με τις φόρμες, να δοκιμάσουμε νέους ήχους και να πειραματιστούμε με διάφορα όργανα.
Επιπλέον, ο Alex ήταν πολύ υποστηρικτικός και έχοντας εμπειρία δεκαετιών στις διαδικασίες ηχογράφησης, όταν είδε ότι, παρ’ όλο που στη σύνθεση λειτουργούσαμε ισότιμα, ήμουν κάπως συγκρατημένος στα θέματα της παραγωγής και της ενορχήστρωσης που είχα αναλάβει, μου είπε «Ξέρω ποια είναι η θέση σου και γνωρίζω τι σημαίνει παραγωγός. Παίξε μπάλα άφοβα». Αυτό μου έδωσε μεγάλη ελευθερία, για να φτιαχτεί κάτι που να μας εκφράζει απόλυτα. Μπορεί, λοιπόν, το credit της παραγωγής να το παίρνω εγώ, αλλά το πρόσφορο έδαφος για μια ουσιαστική συνεργασία το καλλιεργήσαμε μαζί και ο Alex το στήριξε μέχρι τέλους.
Alex: Ήθελα εξαρχής να αναλάβει την παραγωγή ο Γιώργος, και σκέφτηκα ότι όσο πιο ελεύθερος ήταν, τόσο καλύτερο θα έβγαινε το αποτέλεσμα. Επειδή έχω βρεθεί κι εγώ στη θέση του παραγωγού, ξέρω ότι έκανα τις καλύτερες δουλειές μου όταν ο ρόλος μου δεν βρισκόταν υπό συνεχή διαπραγμάτευση. Με τον Γιώργο ήμουν επιπλέον σίγουρος, γιατί γνώριζα πως η εξέλιξη της σχέσης μας ήταν ταυτόχρονα και προπαρασκευαστική δουλειά για το άλμπουμ∙ μας έκανε να αποκτήσουμε αμοιβαία εμπιστοσύνη και το κυριότερο μια πίστη στη διαδικασία. Νομίζω πως αυτό το σκεπτικό λειτούργησε.
Γιώργος: Το σημαντικό για εμάς ήταν ότι γεννήθηκε ένα κοινό αισθητικό πεδίο κι αυτό δεν είχε να κάνει με το αν είχαμε ή όχι κοινά ακούσματα, αλλά με το ότι η μεταξύ μας σχέση δομήθηκε στην αλληλοεκτίμηση και στον αμοιβαίο σεβασμό, κάτι που, όπως είπε κι ο Alex, δημιούργησε ένα κλίμα εμπιστοσύνης. Αυτό σήμερα μπορεί να ακούγεται γενικόλογο, σαν από κείμενο που έφτιαξε μια εφαρμογή AI, μα αν δεν υπήρχαν αυτά τα στοιχεία επί της ουσίας, η συνεργασία μας δεν θα απέδιδε καρπούς, ακόμα κι αν ήμασταν άνθρωποι με κοινές καταβολές και συγκεκριμένο όραμα για το τελικό αποτέλεσμα.
photo by Andreas Simopoulos
Το Υπόγειο: Πώς εμφανίστηκε η Κίκα στο κάδρο - καταλυτική η παρουσία της στα δύο tracks που ακούμε τη φωνή της. Ήταν προαποφασισμένο πως θα τραγουδήσει στο δίσκο ή ιδέα ήρθε κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του;
Γιώργος: Τίποτα δεν ήταν προαποφασισμένο για το άλμπουμ. Λειτουργούσαμε ως ακροατές ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου υλικού, που μας αποκάλυπτε τις ανάγκες του σιγά σιγά. Κάπως έτσι συνέβη και με την παρουσία της Κίκας: Για το «Αν ποτέ» είχαμε με τον Alex φανταστεί μια ατμόσφαιρα ονειρική, σαν από ταινία του Lynch. Αφού ηχογραφήσαμε την τρομπέτα, που έπαιξε η Θάλεια Ιωαννίδου, επέστρεψα σπίτι για να βάλω σε ήχους την ιδέα μας. Ζήτησα από την Κίκα ένα πρόχειρο take φωνής, απλά για να έχω κάτι να δουλεύω πάνω σε αυτό. Όταν άκουσε ο Alex το demo, είπε «αυτή είναι η φωνή που ψάχναμε». Έτσι, κρατήσαμε εκείνη την πρώτη, πρόχειρη ηχογράφηση.
Alex: Μόλις άκουσα το «Αν Ποτέ» με τη φωνή της Κίκας, είδα πόσα κερδίζεις όταν είσαι ανοιχτός σε όσα μπορεί να προκύψουν κατά τη διαδικασία, χωρίς να τα έχεις σκεφτεί εκ των προτέρων. Όταν αφήνεις χαραμάδες για το απροσδόκητο. Υπ’ αυτή την έννοια η φωνή της Κίκας είχε όλα τα συστατικά που ψάχναμε και συγχρόνως ήταν κάτι απρόοπτο, πράγμα που έχει κι αυτό την αξία του. Έπειτα θυμήθηκα ότι και στο «Μία Εκτίμηση» αναζητούσα μια διαφορετική φωνή, γιατί οι στίχοι είχαν γραφτεί σε τρίτο πρόσωπο αλλά με αυτοεξομολογητικό τόνο. Υπάρχει μια διαδρομή για τους στίχους αυτού του κομματιού, γιατί είναι οι μόνοι που είχα γράψει σε πολύ πρότερο χρόνο, συγκεκριμένα στις αρχές της εφηβείας μου. Έτσι, το να τους απαγγείλει μια άλλη φωνή έδινε μιαν άλλη αρχιτεκτονική στην αφήγηση, από εσωτερικός ο αφηγητής γινόταν εξωτερικός. Και η φωνή της Κίκας το έκανε ακόμα πιο άμεσο κατά τη γνώμη μου.
Γιώργος: Πέρα από την παρουσία της στα δύο κομμάτια, η προσωπική της ματιά ήταν ουσιαστική και για την παραγωγή του άλμπουμ. Εξάλλου, όλα τα χρόνια είναι ο πρώτος - και μοναδικός - άνθρωπος που ακούει αυτά με τα οποία καταπιάνομαι καθώς τα φτιάχνω και η γνώμη της πάντα παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος. Εμπιστεύομαι απόλυτα το αισθητικό της κριτήριο και πολλές φορές έχει προτείνει πράγματα που με έχουν εκπλήξει, όπως συνέβη και με τις φωτογραφίες της, οι οποίες κοσμούν το εξώφυλλο και το gatefold του δίσκου. Ήταν σαν να ήξερε τι ήταν αυτό που θέλαμε, ο Alex κι εγώ, χωρίς να έχουμε καταφέρει να το συγκεκριμενοποιήσουμε προηγουμένως.
Το Υπόγειο: Επιστρέφοντας στο Δελτίο Τύπου, κάνω highlight στην φράση πως υπήρξε η ανάγκη να “δημιουργηθεί ένας νέος, κοινός χώρος, πολύτιμο καταφύγιο απέναντι σε έναν κόσμο που συνεχίζει να γίνεται ολοένα πιο σκληρός και παράλογος”. Ποια κομμάτια του κόσμου μας θεωρείτε ως τα πιο σκληρά και τα πιο παράλογα - τόσο στο εγχώριο προσκήνιο όσο και στο παγκόσμιο;
Γιώργος: Σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, ο κόσμος είναι σκληρός και παράλογος. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτό στοιχίζει ζωές, αλλά ακόμα κι όταν δεν συμβαίνει αυτό, αφήνει πίσω ανθρώπους σακατεμένους, σαν να τους επιβάλλεται ένας αργός θάνατος. Από την καταστροφή του περιβάλλοντος, το bullying, τη σωματική και ψυχολογική βία, το trafficking και τη ραγδαία φτωχοποίηση πληθυσμών μέχρι τους βιασμούς, τις λεηλασίες πόλεων, και τον αφανισμό ολόκληρων λαών υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής: ο νόμος του ισχυρού, ο οποίος είναι υπεράνω ηθικής, λογικής, δικαιοσύνης, νομοθεσιών και επίσημων συμφωνιών μεταξύ κρατών. Δεν είναι καν η απόκτηση πλούτου πίσω από αυτά, διότι το χρήμα σε αυτό το επίπεδο δεν είναι πλέον μέσο συναλλαγών, αλλά εργαλείο επίδειξης δύναμης. Ο άνθρωπος θα τσακίσει τον διπλανό του, απλώς επειδή μπορεί να το κάνει.
Alex: Νομίζω πως είναι η εποχή που ολοκληρώνεται το σχέδιο της επικράτησης του νεοφιλελευθερισμού που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’80, και μάλιστα με τρόπο που οι εμπνευστές του δεν έκρυψαν ποτέ: Πλήρης απαξίωση της εργασίας, εμπορευματοποίηση όλων των κοινωνικών αγαθών, ένταση του ανθρώπινου ανταγωνισμού σε όλα τα πεδία πλην του ταξικού, με πιθανό αποκορύφωμα έναν πυρηνικό πόλεμο που ίσως θα μας ξεκάνει όλους. Όμως την ίδια στιγμή πιστεύω πως αυτή η ιδεολογία –αν μπορεί να ονομαστεί έτσι– είναι ασύμβατη με την ανθρώπινη φύση, γιατί θεωρεί εκ προοιμίου το άτομο μια δήθεν πανίσχυρη οντότητα σε διαρκή μάχη με τους πάντες και τα πάντα. Όμως είμαστε ευάλωτες, εύθραυστες υπάρξεις που διαχρονικά επιζήσαμε χάρη στην αλληλοβοήθεια και την αμοιβαία αποδοχή, δημιουργώντας κοινότητες και μηχανισμούς που φρόντιζαν τους λιγότερο ευνοημένους από τη φύση και την τύχη. Όλα τα υπόλοιπα για μένα δεν έχουν βάση, είναι απλώς προβολές που αν η επιβολή τους δεν συνδεόταν με τους μοχλούς της ιδιοτέλειας και της κυριαρχίας δεν θα είχαν καμία αξία.
Το Υπόγειο: Τι μας οδήγησε σε τούτα τα δεινά; Υπάρχει κάποιο παράθυρο αισιοδοξίας κατά τη γνώμη σας;
Γιώργος: Είναι ο ίδιος μηχανισμός που λειτουργεί από την εμφάνιση του ανθρώπινου είδους: το παιχνίδι εξουσίας. Ακόμα και μετά από τόσα χρόνια, ο άνθρωπος δεν έχει διδαχτεί τίποτα από τα καταστροφικά λάθη του παρελθόντος.
Σήμερα, αυτοί που κινούν τα νήματα κι έχουν τη δύναμη μέχρι και να εξαφανίσουν ολόκληρα κράτη, πρακτικά δεν έχουν κανένα όφελος από τις εγκληματικές τους ενέργειες. Ενώ θα μπορούσαν να χαίρονται τις αδιανόητα τεράστιες περιουσίες τους περιδιαβαίνοντας ξέγνοιαστοι σε έναν όμορφο πλανήτη, επιλέγουν να ξοδεύουν τον χρόνο που τους αναλογεί κρυμμένοι στα πολυτελή τους καταφύγια, χωρίς τη δυνατότητα να κάνουν ούτε μια φυσιολογική βόλτα στον κόσμο, πάντα περιτριγυρισμένοι από σωματοφύλακες, με μοναδικό στόχο την υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής των υπολοίπων. Αυτό δεν βγάζει κανένα νόημα. Φέρονται σαν ένα κακομαθημένο παιδάκι που κυνηγάει πεισματικά κάποιο άλλο για να το χτυπήσει, χωρίς να ξέρει γιατί το κάνει. Είναι άνθρωποι που έτυχε να γεννηθούν σε ένα ήδη δεδομένο πλαίσιο ισχύος και, μεθυσμένοι από την αλαζονεία τους, παραπατάνε διαλύοντας ό,τι υπάρχει.
Από την άλλη μεριά, για τους ανθρώπους που γεννιούνται εκτός αυτού του πλαισίου και εντός ενός καφκικού περιβάλλοντος που προβάλλεται από παντού ως κάτι φυσιολογικό, η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας και η προσπάθεια για έναν καλύτερο και πιο δίκαιο κόσμο θα γίνεται όλο και πιο δύσκολα. Όσο περνάνε τα χρόνια, κάθε φωνή αληθινής πληροφόρησης βρίσκει περισσότερα εμπόδια για να βγει στην επιφάνεια. Ακόμα κι όταν το καταφέρνει, υπάρχουν μηχανισμοί που εξουδετερώνουν την ισχύ της. Κάπως έτσι, έχουμε φτάσει στο σημείο, ο κόσμος να πράττει ενάντια στο συμφέρον του χωρίς να έχει την ικανότητα να το αντιληφθεί, όπως για παράδειγμα συμβαίνει όταν εκλέγει πολιτικούς που πασιφανώς υποβαθμίζουν την ποιότητα της ζωής του. Η καθημερινότητα γίνεται ολοένα και πιο ασφυκτική, σε βαθμό που ενώ όλοι νιώθουν ότι κάτι δεν πάει καλά, αρνούνται να το δεχτούν. Και αυτό είναι το πιο ζοφερό από όλα. Ποτέ πριν ο άνθρωπος δεν ήταν τόσο ναρκωμένος και αποπροσανατολισμένος.
Αυτό το μοτίβο δεν πρόκειται να αλλάξει, είναι μια ασταμάτητη μηχανή που γίνεται όλο και πιο ισχυρή. Φυσικά και οι πράξεις των συνειδητοποιημένων πολιτών είναι ζωτικής σημασίας και πρέπει να τις στηρίζουμε με κάθε τρόπο, αλλά μην ξεχνάμε ότι στη μεγάλη κλίμακα απλώς επιβραδύνουν την προδιαγεγραμμένη μας πορεία. Το ανθρώπινο είδος είναι μια μικρή χρονική παρένθεση πάνω στη Γη, ένας ιός που θα κάνει τον κύκλο του και θα αυτοκαταστραφεί, αφού θα έχει εν τω μεταξύ ρημάξει όλον τον πλανήτη. Μέχρι τότε, οι άνθρωποι με ενσυναίσθηση θα κάνουν τις μικρές ζωές μας λιγότερο άσχημες. Μπορεί να μην έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τον κόσμο, αλλά θα μπορούν να δημιουργούν μια αγκαλιά. Ας είμαστε κοντά τους και ας προσπαθούμε καθημερινά να γινόμαστε κι εμείς μια αγκαλιά για κάποιον άλλο. Για όσο ζούμε.
Αlex: Συμφωνώ απόλυτα∙ παρ’ όλα αυτά, πρέπει να αναφέρουμε ότι τα τελευταία χρόνια συντελείται μία αληθινή επανάσταση στον χώρο του μη δυαδικού έμφυλου προσανατολισμού, που επιδιώκει να ελαφρώσει την ανθρωπότητα από ένα τεράστιο φορτίο πόνου και αποκλεισμού. Και η πίστη στην προσπάθεια του είδους να ζει με όρους ισότητας, μας κάνει να μην παραιτούμαστε από την ιδέα ότι μας αξίζει μια κοινή φωνή που θα διεκδικήσει την αξιοπρέπεια παντού.
Το Υπόγειο: Είναι το “Alex K. + Κτίρια τη Νύχτα” μία one-off κυκλοφορία ή να περιμένουμε και συνέχεια;
Alex: Όπως το φέρει ο δρόμος, αλλά δεν είναι μια απόφαση που θα προηγηθεί κάποιου υλικού –έστω πρωτόλειου– το οποίο θα αξίζει τον κόπο.
Το Υπόγειο: Θα υπάρξουν ζωντανές παρουσιάσεις του δίσκου;
Γιώργος: Θα ήταν πολύ ωραίο να υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες για να ακουστούν αυτά τα τραγούδια ζωντανά. Δεν θα το έλεγα παρουσίαση του δίσκου, διότι παρουσίαση είναι η ίδια η κυκλοφορία του άλμπουμ. Θα είναι μια εκδοχή των κομματιών ακόμα πιο έντονη και περιπετειώδης, σε σχέση με αυτή που είναι αποτυπωμένη στο βινύλιο.
Το Υπόγειο: Κλείνοντας, και αφού σας συγχαρώ και πάλι, να τονίσω πως ο δίσκος, πέρα από τα καθαρά μουσικό κομμάτι, ξεχωρίζει κατά τη γνώμη μου γιατί αναδεικνύει την αξία και τη μαγεία της συνεργασίας στη μουσική και στην πράξη αποδεικνύει πως όταν δύο ταλαντούχοι καλλιτέχνες ενώσουν τις δυνάμεις τους, μπορεί να προκύψει κάτι πολύ ξεχωριστό. Συμφωνείτε με αυτό, το νιώσατε κατά τη διάρκεια της ετοιμασίας του δίσκου;
Alex: Αυτή η συνεργασία ήταν και ένα πολύ ενθαρρυντικό μήνυμα προς τους ίδιους μας τους εαυτούς, σε μια πολύ σκοτεινή περίοδο. Ανάμεσα σε καραντίνες, σε μια εποχή που οι ανθρώπινες επαφές και συνδέσεις είχαν γίνει πιο δύσκολες από ποτέ, δύο μουσικοί που δεν γνωρίζονταν ως τότε παίρνουν μια σειρά από αποφάσεις που θα οδηγήσουν στην υλοποίηση ενός άλμπουμ. Επίσης, ήταν ένα στοίχημα για το πως πολύ απλές μουσικές συλλήψεις (π.χ. το Bd Voltaire προέκυψε από έναν σκοπό που σφύριζα περπατώντας στον συγκεκριμένο δρόμο), μπορούσαν να μεταφέρουν κάτι από την αρχική τους ατμόσφαιρα στο πλαίσιο μίας συνεργασίας με έναν άνθρωπο με κοινό αλλά και ταυτόχρονα διαφορετικό μουσικό υπόβαθρο. Το γεγονός ότι δεν υπήρχε συγκεκριμένο όραμα για τον ήχο πιστεύω ότι ωφέλησε πολύ το εγχείρημα.
Το Υπόγειο: Αισθάνεστε στην, ανθίζουσα κατά τ’ άλλα, σύγχρονη ελληνική εναλλακτική σκηνή ένα τέτοιο ενωτικό κλίμα; Σε σχετικές συζητήσεις μου με άλλους μουσικούς τα μηνύματα... διίστανται: Συνοπτικά, από τη μία λαμβάνω απαντήσεις πως “ναι, είμαστε πολύ ενωμένοι και αλληλέγγυοι” και από την άλλη “δεν υπάρχει στην ουσία σκηνή, ο καθένας κοιτάει την πάρτη του και βασιλεύουν οι κλίκες”...
Γιώργος: Σε κάθε ηλικία και σε κάθε κομμάτι της ζωής, υπάρχουν άνθρωποι που βοηθάνε ο ένας τον άλλον, καθώς και άλλοι που σκέφτονται μόνο τον εαυτό τους. Είναι πολύ λογικό να συμβαίνει αυτό και σε μια μουσική κοινότητα - είναι κι αυτή μέρος του κοινωνικού συνόλου. Προσωπικά, νιώθω τυχερός κι ευγνώμων που μέσα από τη μουσική έχω γνωρίσει ανθρώπους που με έχουν στηρίξει ανιδιοτελώς, από την αρχή της πορείας μου μέχρι και σήμερα. Φυσικά, υπάρχουν κι αυτοί που τρέφονται από την εγωπάθειά τους και κάνουν διάφορα για να βλάψουν τους υπόλοιπους, αλλά, όπως είπαμε και πριν, η ζωή είναι παράλογη και άδικη σε απείρως πιο σημαντικά πεδία, οπότε δεν αξίζει καν να ασχολούμαστε με τις τοξικές συμπεριφορές κάποιων καημένων. Οπότε, ναι, ισχύουν και οι δύο εκδοχές που περιγράφεις, αλλά προσωπικά θέλω να κρατάω μόνο το ότι ανάμεσά μας υπάρχουν φωτεινοί άνθρωποι με ήθος.
Alex: Στάθηκα πολύ τυχερός όσο αφορά τη στήριξη από άλλους μουσικούς ειδικά στην αρχή της πορείας μου, όταν είχε αληθινή σημασία, όταν και το παραμικρό μετρούσε. Ανήκω σε μια γενιά που μάθαμε να παίζουμε με δανεικά όργανα και μέσα σε αντιξοότητες και πάντα υπήρχε αλληλοϋποστήριξη∙ ο άλλος σου πρόσφερε τον χώρο του, ή εσύ μπορούσες να δανείσεις τον εξοπλισμό σου ή να δανειστείς κάποιου άλλου. Επίσης, έβρισκες χαρά στο να παίζεις σε κοινές συναυλίες με όλους αυτούς που μαζί τους αποτελούσες μια κοινότητα, στο πλαίσιο της προσπάθειας να ακουστεί η δική σας «φωνή». Αυτό είναι για μένα μουσική σκηνή. Ελπίζω να μην τα ωραιοποιεί ο χρόνος, αλλά πιστεύω ότι έζησα σε μια πολύ καλή εποχή για την αλληλεγγύη μεταξύ μουσικών, καθώς αρχίσαμε να δημιουργούμε στον απόηχο του πανκ.
Το Υπόγειο: Αλεξ και Γιώργο σας ευχαριστώ πάρα πολύ!
Alex + Γιώργος: Εμείς σε ευχαριστούμε για τη φιλοξενία.
photo by Andreas Simopoulos