Διονύσης Φαρμάκης
ΠΕΔΙΟ Δ
photo by Mariza Kapsabeli
Το Υπόγειο καλωσορίζει στις ψηφιακές του σελίδες τον Διονύση Φαρμάκη, έναν σημαντικότατο μουσικό δημιουργό, ο οποίος -επί μια δεκαετία και από πολλά μετερίζια- παράγει όμορφο και πλούσιο μουσικό έργο. Είτε με την προηγούμενη μπάντα του (Παιδικές Ασθένειες) είτε solo είτε με το τωρινό project του Πεδίο Δ, το τελικό αποτέλεσμα της δουλειάς του 32χρονου μουσικού είναι πάντοτε υψηλής ποιότητας και αισθητικής, βουτηγμένο στην αλήθεια. Η οποία αλήθεια έρχεται στ'αυτιά μας κάποιες φορές ωμή και σκληρή, ενώ κάποιες άλλες βουτηγμένη βαθιά στο λυρισμό και στην ποίηση. Με τον ή τον άλλο τρόπο, όμως, ο Διονύσης κατορθώνει και φτιάχνει πολυστρωματικά και πρωτότυπα ηχητικά τοπία, άξια προσοχής και εξερευνήσεως. Οι δίσκος "Recorte" του 2018, είναι ένα απολαυστικό και χορταστικό παράδειγμα των προαναφερθέντων...
Την ερχόμενη Παρασκευή (21/2) ο Διονύσης και η μπάντα του θα ανέβουν στην ιστορική σκηνή του An Club στα Εξάρχεια. Μαζί τους, στην ίδια βραδιά, ο Αντώνης Δημητρίου και οι Sugar, αλλά και οι Σάτυροι. Με αφορμή το εν λόγω live, το Υπόγειο επικοινώνησε με το Διονύση και ιδού η πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα που είχαμε μαζί του...
Το Υπόγειο: Διονύση σε καλωσορίζουμε στο Υπόγειο. Πριν φτάσουμε στο live της Παρασκευής, αφορμή της κουβέντας μας, θα θέλαμε να πάμε και λίγο πιο πίσω... Πρώτα στο τωρινό project σου ΠΕΔΙΟ Δ: Μίλησέ μας λίγο γι’αυτό... Πώς και γιατί δημιουργήθηκε η ανάγκη να το διαφοροποιήσεις από τις σόλο δουλειές σου;
Γεια σας παιδιά και χαιρετισμούς στους αναγνώστες σας αρχικά. Το Πεδίο Δ δημιουργήθηκε μια εποχή όπου είχα αποφασίσει ότι δε θα ασχοληθώ ξανά με μπάντες. Ουσιαστικά είναι η συνέχεια από την παλιά μου μπάντα τις Παιδικές Ασθένειες, με την ιδιαιτερότητα ότι οι μουσικοί ανά καιρούς αλλάζουν. Υπήρξε η ανάγκη αν θέλετε επειδή το 2016 δημιουργήθηκε η talkback του Μιχάλη Μυτακίδη aka B.D.Foxmoor, να διαφοροποιηθώ και να μην ταυτιστώ με την low bap σκηνή καθώς ο ήχος μου μπορεί να περιέχει στοιχεία και επιρροές, αλλά κατά βάση υπηρετώ την ροκ από τη μουσική μέχρι τον τρόπο ζωής. Μιλάμε ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό για μια κολεκτίβα μουσικών παρά για ένα συγκρότημα όπου όλοι έχουν ίδιες και ίσες ευθύνες. Οι ιδέες ξεκινάν από μένα και σε ένα ελευθεριακό πλαίσιο οι μουσικοί έχουν λόγο. Τώρα υπάρχουν περιπτώσεις προσωπικές που δεν θέλω να μοιραστώ κάτι από τα γεννήματά μου οπότε τότε το επικοινωνώ σαν μονάδα. Και η δεύτερη μεγάλη διαφορά είναι ότι σε ένα live προτιμώ να βγω με μια μπάντα που κατανοεί τα τραγούδια παρά να κάνω έκπτωση βγαίνοντας με προηχογραφημένο υλικό πχ. Όταν πηγαίνουμε συντροφιά σίγουρα πάμε ευτυχείς, πιο σβέλτοι και πιο συγκεντρωμένοι προς το στόχο μας. Η μοναξιά έχει πιο δύσκολα μονοπάτια και μπορεί να καταλήξεις με παρωπίδες, δε σε κρίνει κανείς το όποιο χρειάζεται κατ΄εμέ αλλά κερδίζεις βάθος στη σκέψη και ανάλυση. Άρα ας πούμε ότι έχουμε μια ισορροπία στα καλλιτεχνικά με τον παραπάνω τρόπο.
Το Υπόγειο: Διαβάζουμε πως ετοιμάζεις καινούρια πράγματα, δύο μάλιστα δίσκους με το Πεδίο Δ. Σε ποιο στάδιο της προετοιμασίας είσαι, πότε να περιμένουμε νέο υλικό; Και ποια στοιχεία θα μπορούσες να μας δώσεις γι’αυτό στην παρούσα φάση;
Αλήθεια είναι. Με το πέρας του καλοκαιριού και των συναυλιών σκοπεύω να μπω στο στούντιο προς Σεπτέμβρη – Οκτώβρη και να ηχογραφήσω έναν πιο ‘’φωτεινό’’ με συγκεκριμένο ροκ ήχο δίσκο με το Πεδίο Δ. Γύρω στα 6 τραγούδια, εφόσον θα μπορούμε βέβαια και θα είμαστε όλοι καλά. Παράλληλα έχω γράψει 3 τραγούδια προσωπικά όπου και μουσικά διαφέρουν και ίσως δεν είναι και τραγούδια αλλά πιο πολύ αφηγήσεις με μουσική. Εκεί μιλάω για κάποια από τα σκοτάδια μου προσπαθώντας τα σκατά της ζωής μου, να τα κάνω κάτι πολύτιμο και παρήγορο ίσως για κάποιον άλλο που μπορεί να ακούσει χωρίς να αντιληφθεί ότι μιλάω για προσωπικές ιστορίες. Το τελευταίο ακόμα το σκέφτομαι πότε και αν αξίζει ακόμα να βγει σαν ep album ενώ θεωρητικά είμαι στο τέλος του έργου.
Το Υπόγειο: Ο ήχος σου είναι ξεχωριστός και με ποικιλία επιρροών. Πώς θα τον περιέγραφες σε κάποιον που δεν έχει ακούσει τις μουσικές σου και πώς θεωρείς πως δημιουργήθηκε; Ποιες ζυμώσεις και ακούσματα οδήγησαν στη δημιουργία της δικής σου ταυτότητας;
Το ονομάζω ελληνόφωνο πειραματικό ροκ. Ακόμα ψάχνω να δω αν έχω μουσική ταυτότητα. Θεωρώ πως με τα χρόνια ο ήχος μου ωριμάζει και προσπαθώ να μην βολεύομαι με σίγουρες φόρμες. Σίγουρα οι σπουδές στη Κεφαλονιά πάνω στην τεχνολογία ήχου, έπειτα το στούντιο που έφτιαξα σε συνδυασμό με το διάβασμα λογοτεχνών και όχι μόνο και η τριβή με διαφορετικούς μουσικούς σε στυλ και ύφος έχουν βοηθήσει στον όρο πειραματισμός. Ενώ είμαι αυτοδίδακτος θεωρώ ότι έχω περάσει και για βιοποριστικούς λόγους από διάφορα μουσικά είδη. Από κει πάντα κάτι παίρνεις και κάτι αφήνεις. Είχα την τύχη να διαβάσω λογοτεχνία σε μικρή ηλικία. Συγκεκριμένα ξεκίνησα με Καββαδία και επειδή ο παππούς που εκτιμούσα πολύ έπαιζε μαντολίνο και ήταν και ναυτικός. κάπως σύνδεσα σα παιδί αυτούς τους δύο κόσμους. Τότε πήρα χαμπάρι γιατί έφευγε η μελαγχολία από τα μάτια του όταν έπαιζε. Μουσικές επιρροές στην εφηβεία μου τώρα είχα μπάντες και καλλιτέχνες από τους πιο γνωστούς ως τους πιο undeground όπως οι Τρύπες, Π.Σιδηρόπουλος, Active Member, Ν.Άσιμος, Κάθοδος των μυρίων, Θ.Μικρούτσικος, Ωχρά σπειροχαίτη, μέχρι και απαγορευμένα ρεμπέτικα. Πλέον ακούω μουσική και σαν ερευνητής - μαθητής από όλο τον κόσμο, τα μπλέκω μες στο κεφάλι μου και ιδού το αποτέλεσμα.
Το Υπόγειο: Εντυπωσιακοί οι στίχοι. Πότε πρωτοξεκίνησες να γράφεις και... πώς σου βγαίνουν; Τι σε εμπνέει και ποια η ιεροτελεστία της γραφής;
Να είστε καλά. Πρώτη επαφή είχα θυμάμαι έκτη δημοτικού όταν διάβασα όλους τους στίχους του εθνικού ύμνου και τους πήγα στο δάσκαλο τότε παραλλαγμένους για να του δείξω ότι και καλά γράφω και εγώ. Γέλασε. Στα 13 έγραψα τα πρώτα μου τραγουδάκια άχαρα και παιδικά, ε και μεγαλώνοντας κατάλαβα πως μερικά πράγματα είναι προτιμότερο να τα αποτυπώνεις στο χαρτί πάρα να τα λες. Δημιουργείς έτσι ένα κόσμο στα μέτρα σου αρκεί να μη χάσεις τη μπάλα με τον πραγματικό. Με εμπνέει οτιδήποτε είναι άξιο θαυμασμού ή κριτικής. Άλλες φορές γράφω για να ξεφύγω από την αυτοκαταστροφή, άλλες για να δηλώσω παρών σε μια αδικία παίρνοντας θέση και άλλες για να φανερώσω ομορφιά.
Το Υπόγειο: Θα θέλαμε μια ξεχωριστή αναφορά στο αριστουργηματικό “Κοίταξε το Αύριο”. Ένα back story για τη δημιουργία αυτού του τραγουδιού, πότε και κάτω από ποιες συνθήκες δημιουργήθηκε;
Το 2014 έσπασα το πόδι μου στο ποδόσφαιρο και νοσηλεύτηκα στο Τζάνειο. Όντας ανασφάλιστος και έχοντας περάσει από καταστάσεις, που ακόμα δλδ τις περνάω, που θεωρούσα ζόρικες (κομμένα ρεύματα - νερά , δρόμο και άλλα τέτοια χαρούμενα) και βάζοντας τα με τη ριμάδα την τύχη μου στο κρεβάτι, άρχισα να τραγουδάω την μελωδία του ρεφραίν. Μέσα εκεί στο δεκαήμερο που έμεινα είδα πιο ζόρικα θέματα. Λίγες μέρες μετά ένας άνθρωπος παρέδωσε καθώς είχε πέσει στο λιμάνι του Πειραιά για να σώσει ένα σκύλο αφήνοντας πίσω γυναίκα και παιδί. Εκεί έγραψα τους στίχους.
Το Υπόγειο: Συνεργάζεσαι χρόνια με τον Μιχάλη Μυτακίδη και τους Active Member. Πώς προέκυψε αυτή η ένωση και ποιες οι εντυπώσεις και οι εμπειρίες που έχεις αποκομίσει από την εν λόγω συνεργασία;
Αρχικά εκτιμώ το στιχουργικό του έργο καθώς τον παρακολουθούσα από μικρή ηλικία σχετικά, αλλά από μακριά. Δεν είμαι από τους ανθρώπους που ‘’πλευρίζουν’’ καλλιτέχνες για διάφορους λόγους. Κάποια στιγμή σε ένα μπιλιαρδάδικο στο Πέραμα έτυχε να γνωρίσω τον Άκη Θεοτοκάτο aka Jamoan, ε σε ένα live μου γνώρισε τον Μιχάλη, στο Gagarin στη παρουσίαση του la bruja muerta και μετά από χρόνια έτυχε να γράψει τον aliva στο dudu loft όπου εργαζόταν ο drummer που είχα τότε και κολλητός μου, ο Κώστας Ζάμπος. Τότε ο Μιχάλης ήθελε να δημιουργήσει την talkback. Άκουσε δουλειά μου και πρότεινε να μπούμε και μεις μέσα καθώς δεν είχε σκοπό τα μέλη να είναι μόνο γύρω από το low bap. Το ένα έφερε το άλλο και αντιλαμβάνεστε τη συνέχεια. Οι εντυπώσεις είναι καλές αν δει κάποιος τα πράγματα με το δικό μου ματογυάλι. Εννοώ πως έχω δει πλέον μερικά πράγματα πως λειτουργούν είτε συμφωνώ είτε διαφωνώ και το μόνο που δηλώνω είναι ευγνωμοσύνη διότι δε θα μπορούσα να τα χα δει διαφορετικά. Επίσης εξαιτίας του ανθρώπου αυτού κατάφερα να ταξιδέψω σε μέρη που δε θα μπορούσα διαφορετικά να πάω τόσο εύκολα και κατάφερα το Δεκέμβρη 2018 να συνυπάρχω μαζί του σε ένα live στις φυλακές ανηλίκων όπου είδα συνθήκες διαβίωσης εξευτελιστικές αν και μέσα εκεί υπάρχουν άτομα που προσπαθούν, αλλά ποιος βολεμένος κρατικός παράγοντας νοιάστηκε στο παρελθόν για να νοιαστεί τη σήμερον ημέρα. Εδώ να μου επιτρέψετε να δώσω χαιρετισμούς και να πω ένα μεγάλο μπράβο στον φίλο μου, (δε θα ήθελα να αναφέρω όνομα καθώς δε ξέρω αν θα το επιθυμούσε και ο ίδιος), στο Βόλο που κατάφερε μέσα να από το σχολείο να αποφυλακιστεί νωρίτερα και με βρήκε από σπόντα το καλοκαίρι σε ένα κουρείο στο λιμάνι καθώς επέστρεφα από συναυλία των Active Member. Ξέρει εκείνος…
Το Υπόγειο: Γενικά, έπειτα από τόσα χρόνια στο... κουρμπέτι και τόσες πολλές εμπειρίες ποια είναι η γνώμη σου για το χώρο της ελληνικής μουσικής; Πώς βλέπεις τα πράγματα;
Βλέπω θετικά και αρνητικά όσον αφορά τη σκηνή. Βλέπω πως όποιος έχει οικονομική άνεση ή γλώσσα για να γλύφει προκόβει για λίγο, κάνει ένα μπαμ και σκάει και βλέπω και ανθρώπους με μεράκι που αργά αλλά σταθερά και με βαθιά γνώση των πραγμάτων δημιουργούν διαμαντάκια. Μην παρεξηγηθώ η οικονομική άνεση δεν σημαίνει ότι είναι κάτι κακό, αντιθέτως. Απλά όταν έχεις πολλές ευκαιρίες για λάθη είσαι πιο άνετος σε αντίθεση με κάποιον που δεν έχει αυτό το αβάντζο. Στη δεύτερη περίπτωση πρέπει να σκεφτείς, να προγραμματίσεις και να βάλεις το μυαλό σου να δουλέψει. Δε πας να αντιγράψεις, πας να δημιουργήσεις.
Το Υπόγειο: Ποιοι είναι οι στόχοι σου για τη νέα δεκαετία; Και στο μουσικό κομμάτι, αλλά και γενικώς;
Μουσικά έχω όνειρα ακόμα και ξέρω πως μέχρι να την ‘’κάνω’’ δε θα κάνω κάτι άλλο. Τώρα αν δεν έχω κάτι να πω απλά θα σωπάσω και θα είμαι στη μουσική στο παρασκήνιο (λες και ήμουν ποτέ στο προσκήνιο). Εννοώ πως πάντα θα είμαι μέσα σε αυτό ακόμα και αν δεν έχω κάτι δικό μου να πω. Όνειρα έχω, πλάνα μακρινά δε κάνω. Ένα σκαλοπάτι τη φορά. Στα προσωπικά σίγουρα κάποια θέματα βιοπορισμού αλλά και οικογενειακά. Θα ήθελα να έχουν λυθεί και ιδανικά με φαντάζομαι κάπου στην επαρχεία με μια σταθερή εργασία πάνω στη μουσική ή σε ότι θα μπορούσα να φανώ χρήσιμος ,με τα σκυλιά, τα βιβλία μου, τις μουσικές μου, λίγους καλούς φίλους και ίσως και μία οικογένεια.
Το Υπόγειο: Ανησυχίες και φόβους; Έχεις προβληματισμούς για την κατάσταση στη χώρα μας; Προς τα πού βλέπεις να πηγαίνει η οικονομική και κοινωνική κρίση; Υπάρχει ελπίδα εκτόνωσης ή και κάθαρσης;
Έχει και από τα δύο ο μπαξές. Τυχαίνει να βρίσκομαι σε ένα από τα κατώτερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα και να βιώνω την κατάσταση εκ των έσω άρα να πω ότι έχω αντικειμενική ματιά θα ναι ψέμα. Αυτή η κατάσταση έχει οδηγήσει ανθρώπους στην κατάθλιψη, την απάθεια, τις ουσίες και την αυτοκτονία σε ορισμένες περιπτώσεις. Το ίδιο έργο απάθεια από τους έχοντες για τους κοινωνικά ασθενέστερους αλλά και απάθεια και από κάτι κακόμοιρους νοικοκυραίους (βλ. μεταναστευτικό, Ζακ και τόσες άλλες περιπτώσεις). Δεν έχω εισχωρήσει τόσο για να προτείνω λύσεις. Βγάζω τα στραβά στην επιφάνεια με προσωπικό κόστος για αρχή. Πχ έχω φύγει από καλές δουλειές γιατί θεωρώ άδικη και απαράδεκτη τη συμπεριφορά του εργοδότη και μάλιστα σε περιπτώσεις που μπορεί να μην αφορούν εμένα (φταίει το σύστημα και εμείς άραγε?), με αποτέλεσμα να μην βγαίνει ο μήνας αλλά να κοιμάμαι, με καθαρή συνείδηση. Θεωρώ πως το πρόβλημα έγκειται στην απαιδεψιά (όχι στη μόρφωση) που μας δέρνει σαν λαός, στο βόλεμα , το ξόδεμα και την απάθεια όπως προείπα. Βέβαια δεν είναι όλα μαύρα. Υπάρχει κόσμος που προσπαθεί για ένα καλύτερο αύριο που βοηθάει ακόμα τον συνάνθρωπο και που περιθωριοποιεί την αδικία σε όλα τα επίπεδα. Ίσως αν μέσα από τις εργασίες και τον τρόπο ζωής, έκαστος από μας, βάζει το μυαλό του σε μια κατάσταση σκέψης και έπειτα πράξης να υπάρχει ελπίδα, αλλά πόσο εύκολο είναι ο άνθρωπος μέσα στο χρόνο που του αναλογεί να ξεφύγει από το εγώ του?
Το Υπόγειο: Διαβάζουμε πως στις μπάντες που αγαπάς συγκαταλέγονται και οι Ωχρά Σπειροχαίτη. Με τους Ωχρά μας συνδέουν σχέσεις φιλίας ως και... κουμπαριάς. :) Πώς έφτασαν στ αυτιά σου και ποια στοιχεία του ήχου τους και της ξεχωριστής υπόστασής τους σε κάνουν να τους επιλέγεις στους αγαπημένους σου;
Εξαιρετικά. Αν δε με γελάει η μνήμη μου οι Ωχράδες δημιουργήθηκαν το 1987 όταν εγώ γεννιόμουν. Κάπου στο 2000 έπεσε στα χέρια μου μια κασέτα από ένα φίλο μεγαλύτερο ηλικιακά και μέσα σε άλλες μπάντες της σκηνής είχε γράψει και ωχρά σπειροχαίτη. Πέρασαν τα χρόνια βρήκα τη δισκογραφία τους , έψαξα ποιοι είναι και τι πρεσβεύουν, έτυχε όσο σπούδαζα και στη Κεφαλονιά να έχω καθηγητή και σήμερα φίλο καλό τον Μηνά Εμμανουήλ που τους έκανε και τον τελευταίο δίσκο σε επίπεδο ηχοληψίας και μίξης, είδα τη στάση τους στα πράγματα, πρόλαβα να τους δω και στη Πάντειο και μου απέδειξαν ότι δεν είναι τυχαία στη καρδιά μου σε αυτή τη θέση. Σήμερα που έχουν κλείσει τον κύκλο τους εγώ προσωπικά την θεωρώ την μεγαλύτερη ναι όσο (εριστικό και αν ακούγεται) μπάντα που πέρασε από την ελληνόφωνη σκηνή. Τρία ονόματα είναι εκείνα που διακαώς θα ήθελα να συνεργαστώ σε καλλιτεχνικό επίπεδο αλλά δεν είναι εφικτό πέρα από το ένα που έγινε. Είναι ο Παύλος Σιδηρόπουλος, οι Active Member, οι Ωχρά Σπειροχαίτη αν και υπάρχει και η Ζωή Τάχα…
Το Υπόγειο: Διονύση σε ευχαριστούμε πάρα πολύ! Τι μας περιμένει στο Live της Παρασκευής στο ΑΝ;
Η ευχαρίστηση είναι δική μου. Μου δίνετε την ευκαιρία να μιλήσω για πράγματα δημόσια και να γνωρίσει ο κόσμος τα τραγούδια μου. Ελπίζω να μην σας κούρασα και να υπάρχει ενδιαφέρον και τροφή για σκέψη στα λεγόμενα μου. Την Παρασκευή λοιπόν θα συνυπάρξουν τρεις γενιές ελληνόφωνης ροκ στο Αν club. Για μένα προσωπικά θα είναι και η αφετηρία για την περιοδεία που ξεκινάω από τον Μάρτιο σε διάφορες πόλεις ανά την Ελλάδα. Την αρχή θα κάνουν οι Σάτυροι, θα ακολουθήσω εγώ με το Πεδίο Δ, έπειτα ο Αντώνης Δημητρίου όπου έπαιζε στους Ενδελέχεια θα βγει με τους Sugar να επικοινωνήσει το προσωπικό του album και την βραδιά θα κλείσει σαν guest ο Λήτης με τους Κεραμειδόγατους, με τον οποίο έχουμε συνεργαστεί μάλιστα στο παρελθόν. Καθ΄όλη την διάρκεια στις μεταβάσεις, στην αρχή και στο φινάλε της βραδιάς ο ραδιοφωνικός παραγωγός του sport fm και φίλος, ο οποίος στηρίζει χρόνια την ελληνόφωνη σκηνή, Πάνος Ρήλλος θα παίζει dj set. Οι πόρτες θα ανοίξουν στις 8μιση και θα υπάρξει μια είσοδος για τα λειτουργικά έξοδα στα 5 ευρώ , καθώς όλοι οι καλλιτέχνες συμφώνησαν να μην δεχτούν αμοιβή αλλά να παίξουν για να δείξουν ότι ακόμα υπάρχει σκηνή. Σας περιμένουμε φυσικά και εσάς και τους αναγνώστες σας στο Αν την Παρασκευή να τα πούμε και από κοντά. Καλή αντάμωση και λευτεριά στα άρρωστα μυαλά.
photo by Mariza Kapsabeli
