Ren Water
Στο σούρουπο του 2024, στις 23 Δεκεμβρίου, κατέφθασε στα αυτιά μας η πρώτη solo εργασία της χαρισματικής μουσικής δημιουργού και ερμηνεύτριας, της Ειρήνης (Ren) Παναγοπούλου, η οποία μαζί με τον one of a kind Greggy K. και την μπάντα των Echo Train μας έχουν χαρίσει τα τελευταία δέκα χρόνια δύο δισκάρες ("Memento Mori"/2015, "Libation"/2022). Αν και στο τέλος της χρονιάς, έδωσα στο "Botanicals" απανωτές ακροάσεις και ο δίσκος άκοπα πρόλαβε να μπει στις λίστες με τα αγαπημένα μου albums για το 2024 (check here).
Το "Botanicals", που η Ειρήνη κυκλοφόρησε με το moniker Ren Water, είναι ένας περιπετειώδης και συγκινητικός δίσκος, από τα αυλάκια του οποίου ολούθε αναβλύζουν πολύχρωμες μελωδίες και παντοδύναμες λέξεις, εικόνες ζωντανές και εκτυφλωτικές, άλλες φορές πιο σκούρες και γκριζωπές. Οι ερμηνείες της Ren είναι ξανά καθηλωτικές. Με τον ηχητικό πυρήνα της 60-70's ψυχεδέλειας να είναι και εδώ η κινητήριος δύναμη και η αφετηρία, το album ελίσσεται αεικίνητα ανάμεσα και σε άλλα μονοπάτια, πριν τελικά απογειωθεί με κατεύθυνση τον δικό του μοναδικό κόσμο. Η υπόσταση του "Botanicals" κατέχει μια μεταφυσική χροιά, αποπνέει σε όλη τη διάρκειά του μια πυκνή μυστικιστική ατμόσφαιρα, που γρήγορα σε κερδίζει και σφιχτά σε τυλίγει, προκαλώντας σου κατά την ακρόαση πολύ δυνατά συναισθήματα.
Με απέραντη χαρά καλωσορίζουμε την Ren στις σελίδες μας για μια κουβέντα γύρω από το "Botanicals" και όχι μόνο.
Botanicals - Ren Water (out 23/12/24)
Το Υπόγειο: Ειρήνη σε καλωσορίζουμε στο Υπόγειο, αυτή τη φορά χωρίς τον Greggy και χωρίς τους Echo Train, με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου solo δίσκου σου, “Botanicals”. Πώς προέκυψε η απόφαση για προσωπικό δίσκο και με ποια κριτήρια η εν λόγω κυκλοφορία διαφοροποιήθηκε από το έργο της μπάντας;
Στην πραγματικότητα η “Ren” δεν διαχωρίζεται ποτέ από τους Echo Train, αφού είναι και εκεί δημιουργός και συναισθηματικά δεμένη με όλη την πορεία τους. Ξεκίνησα μιλώντας στο τρίτο πρόσωπο για τον εαυτό μου, πράγμα πολύ αστείο... αλλα καμιά φορά βοηθάει να αποτραβιέσαι και να παρατηρείς ως θεατής.
Πώς προέκυψε ομως ο προσωπικός δίσκος:
Καταγράφω συχνά τραγούδια και ιδέες, όποτε έρχεται η έμπνευση, και τα φυλάω μέχρι να έρθει η ώρα τους να βγουν στο φώς. Με τους Echo Train δουλεύαμε ήδη το νέο υλικό, αλλα κάποια τραγούδια ειχαν μια λίγο πιο προσωπική χροιά, και στο σύνολό τους συνέθεταν μια αλλοτινή ιστορία. Σκέφτηκα ότι όταν φύγω από αυτή τη διάσταση, θα μπορούσε κάποιος, ακούγοντας αυτο το άλμπουμ, να βρει εκεί κάτι από μένα, και ίσως λίγο από το φώς που με χάιδεψε καθ’όλη την διάρκεια της δημιουργίας του.
Το Υπόγειο: Μίλησέ μας λίγο για τη δημιουργία του άλμπουμ, την εποχή και τις συνθήκες που γράφτηκαν τα τραγούδια, καθώς και τις εκ των έσω και έξω εμπνεύσεις σου…
Θα μπορούσα να τοποθετήσω την γέννηση και την πρώτη μορφή των τραγουδιών σε διάρκεια τεσσάρων με πέντε ετών πριν την κυκλοφορία τους. Μέσα σε αυτό το διάστημα βίωσα κάποιες βαθύτερες αποκαλύψεις, σε σχέση με την δύναμη την τρυφερότητα, την απώλεια, τον αιώνιο Ερωτα και την ισορροπία στο χάος. Mέσα σε έναν κόσμο αγκιστρωμένο στην πρόληψη, την κατηγοριοποίηση, τις μετρήσεις, την «τάξη» και τα παντός τύπου προσδόκιμα, το δικό μου καταφύγιο είναι ο βοτανικός μου κήπος, ”Botanicals”, μέσα στον οποίο υπάρχει ένα βότανο για κάθε τι «ανίατο»!
Το άλμπουμ ξεκινάει με το “Hand Selected Botanicals”, ενα κυνήγι του αιώνιου θησαυρού που άγγιξε η Εύα με την χάρη της, και τελειώνει με το “Spiral End” με τα λόγια της Ιέρειας Σελήνης, που απορεί με τον πόνο του ανθρώπου αφού εκείνη ξέρει ότι το τέλος ακολουθεί μια σπειροειδή αέναη πορεία. Σε ένα πολύ ζωντανό όνειρο που θύμιζε “ inception” βρέθηκα να διηγούμαι το τέλος του προηγούμενου κόσμου, όπως το είχα διδαχθεί, από τις από στόμα σε στόμα διηγήσεις των προγόνων! Από το όνειρο αυτό προέκυψε το “Great was the fall”. Το “Thais” το εμπνεύστηκα από την ιστορία της διάσημης εταίρας της Αλεξάνδρειας του Ανατολ Φρανς, ενα βιβλιο που μόλις το διάβασα αμέσως θέλησα να το βιώσω με μουσική. Όπως και όλοι μας, βίωσα κι εγώ την ξαφνική “φυλάκιση”, μέσα από την οποία αργότερα, προέκυψε το “Spaceship” που μου χάρισε μια πρωτόγνωρη αίσθηση ελευθερίας.
Μπορώ να πω οτι και τα 8 τραγούδια βασίζονται σε προσωπικές στιγμές, από εκείνες που διακρίνεις οτι διακατέχονται από μία εξώκοσμη ενέργεια. Ολες αυτές οι ιδέες οι μελωδίες με μια κιθάρα και μια φωνή πήραν ζωή απο τον Greggy K. που έκανε όλη την παραγωγή και έπαιξε τα περισσότερα όργανα. Και πάνω απ όλα πίστεψε σε αυτό το υλικό και το μετουσίωσε, οπως μαγικά κάνει πάντα. Ο Gregorio Perico ντράμερ των Echo Train έπαιξε στα κομμάτια με μία λίγο διαφορετική οπτική αλλα και με την ίδια ευκολία που μας δένει στη συνεννόηση και στη μουσική μας. Ο Στράτος Διαμαντής έπαιξε απο Hammonds μέχρι και τσέμπαλο δίνοντας έναν μοναδικό χαρακτήρα στα κομμάτια. Ο Κώστας Σιδηροκαστρίτης συνόδευσε το "Unborn Child" με νεραϊδοφερμένα riffs. Ο Νάσος Νομικός έκανε το mastering για το βινύλιο όπως πάντα τέλεια δουλειά. Τέλος, το εξώφυλλο ήθελα να είναι χειροποίητο, γι' αυτό και φιλοτέχνησα τα σκίτσα του πλαισίου με κάποια από τα σύμβολα που κρύβει το αλμπουμ. Η πραγματοποίησή του έγινε με την πολύτιμη βοήθεια του φίλου μου Θανάση Καπνίση που επιμελήθηκε όλο το στήσιμο αλλα και την φωτογράφηση. Νιώθω βαθια ευγνωμοσύνη για όλους όσους συμμετείχαν στην ολοκλήρωσή του.
Το Υπόγειο: Ο ήχος σου παραμένει -κατά κύριο λόγο- ριζωμένος στη βαθιά και υπέροχη ψυχεδέλεια των 60’s και βρίσκω την ευκαιρία να σε ρωτήσω τι σημαίνει για σένα ο συγκεκριμένος ήχος και πότε... πρωτοασπάστηκες την γοητεία του;
Ο ήχος της ψυχεδέλειας βρίσκω ότι είναι αυτός που με κάνει να νιώθω οικεία, να είμαι ολοκληρωτικά “εκεί”. Αυτό μπορεί να συμβεί και με άλλα είδη μουσικής μερικές φορές βέβαια, αλλα το συναίσθημα είναι πολύ συγκεκριμένο. Ξεκινάει κάπου μέσα από μια σκοτεινή και ήρεμη πηγή, και φέρει μια βαθιά ικανοποίηση και αποδοχή χωρίς προσπάθεια εξήγησης. Η ψυχεδέλεια για μένα είναι ακριβώς αυτό που λέει η λέξη, ρέει από την ψυχή. Η πρώτη μου επαφή θα έλεγα ότι ήταν σε μικρή ηλικία οταν ακουσα τον δίσκο του Γιώργου Ρωμανού «Δυο Μικρά Γαλάζια Άλογα». Ήταν ίσως μια αφετηρία για να ψάξω αυτον τον ήχο περισσότερο. Θυμάμαι πολλές φορές να αισθάνομαι εξω απ’τα νερά μου, στα μπαράκια ή στα πάρτυ, γιατί εν τέλει πάντα έψαχνα αυτον τον ήχο. Μεγαλώνοντας έγιναν όλα πιο ξεκάθαρα και η συλλογή της μουσικής μου γέμισε με πολλά από αυτά που αγαπώ, όπως Love, Fever Tree, Donovan, Εnnio Moricone και τόσα άλλα που έχω ακόμη να ανακαλύψω.
To Υπόγειο: Στο “Botanicals” για πρώτη φορά σε ακούω να τραγουδάς ελληνικά, στο κομμάτι “Narcissus & Echo” της ποιήτριας Εσμεράλδας Γκέκα. Τι σημαίνουν για σένα οι συγκεκριμένοι στίχοι - υποθέτω κάτι πολύ ξεχωριστό ώστε να σε φέρει πρώτη φορά σε ελληνόστιχα μονοπάτια.
H μουσικότητα των ποιημάτων της Εσμεράλδας, και η διεισδυτική της γραφή με οδήγησαν στην μελοποίηση του «Ηχώ και Νάρκισσος». Ετσι κι αλλιώς μέσα στην φιλία μας, μοιραζόμαστε συνέχεια την έμπνευση και την δημιουργία. Θα προσθέσω όμως ότι πάντα ήθελα να γράψω ένα τραγούδι που να περιέχει δύο χαρακτήρες δίνοντας την δυνατότητα στη φωνή να αλλάζει ρόλους και ύφος. Η πρωταρχική έμπνευση προήλθε απο την αξεπέραστη ερμηνεία της Έλλης Λαμπέτη και του Δημήτρη Χόρν απο το ομώνυμο θεατρικό. Όταν όμως διάβασα το ποίημα της Εσμεράλδας ήταν πια ξεκάθαρη η εικόνα που ήθελα να έχει το τραγούδι.
Το Υπόγειο: Πώς προέκυψε η συνεργασία με την Tymemachine-Productions67;
Πολύ απλά, όταν έμαθα ότι υπήρχε η δυνατότητα να βγει το αλμπουμ σε βινύλιο κάτω από τη σκέπη αυτων των ανθρώπων, δεν υπήρξε δεύτερη σκέψη. Σε ένα live στο φεστιβάλ που οργανώνουν στην Τρίπολη κάθε χρόνο, τους εκμυστηρεύτηκα ότι ολοκλήρωνα το άλμπουμ μου, και ευθύς έπεσε η ιδέα! Η συμβολή τους όλα αυτά τα χρόνια στην πορεία των Echo Train είναι ανεκτίμητη, όπως και η φιλία τους. Η Tymemachine Productions67 ασχολείται με την ψυχεδέλεια με συγκινητική αγάπη και προσήλωση για πολλά χρόνια , και νιώθω μεγάλη τύχη να τους έχω στο πλευρό μου.
Το Υπόγειο: Γενικώς, κατά πόσο πρόσφορο θεωρείς το εγχώριο έδαφος -δισκογραφικές, τύπο, κοινό- για μουσικές σαν αυτές του “Botanicals” ή και των Echo Train;
Πιστεύω ότι αν κάποιος ξέρει να χειρίζεται καλά τα media, μπορεί να δημιουργήσει έδαφος για ο,τιδήποτε, και δεν το λέω για κακό, αντιθέτως ενέχει πολλά καλα αυτό στην εποχή μας. Η πληροφορία κινείται γρήγορα και τώρα πια υπάρχει η δυνατότητα να έχεις πρόσβαση σε άπειρη μουσική σε πλατφόρμες που σου προτείνουν και παρόμοια ακούσματα με τα δικά σου, όπως θα κάνει και κάποιος σε ένα δισκοπωλείο... αλλα και όχι! Η διαφορά είναι μεγάλη γιατι δύσκολα θα βρείς κοινό που θα αγοράσει ένα βινύλιο και θα το ακούσει με προσοχή ή θα του δώσει το χρόνο που χρειάζεται ένα έργο για να αποκαλύψει τον θησαυρό του. Η μουσική μας λοιπόν συνήθως απευθύνεται σε αυτούς τους λίγο πιο ρομαντικούς και μερακλήδες. Ευτυχώς υπάρχουν κάποιες ιντερνετικές εκπομπες που θυμίζουν λίγο τα παλιό ραδιόφωνο. Πρόσφορο έδαφος... όχι. Μάλλον χωματόδρομο θα το χαρακτήριζα αλλα με πολύ ωραία θέα!
Το Υπόγειο: Στις 20 Μαρτίου έγινε η επίσημη παρουσίαση του δίσκου στο Tiki Bar. Σχόλασα από το γραφείο 11 το βράδυ - δεν μπόρεσα να έρθω, οπότε πες μου τι έχασα... :)
Ηταν μια αξέχαστη εμπειρία! Στήσαμε μια υπέροχη μπάντα που αποτελείται από τα τρία μέλη των Echo Train τον Gregorio Perico τον Greggy K. και τον Kostis Pap, μαζί με τον Γιώργο Παπακώστα των Coral Fuzz στα πλήκτρα και τον Τρύφωνα Λάζο στη δεύτερη κιθάρα. Υπήρξε μια δυνατή χημεία οπως ήταν φυσικό απο την πρωτη μας πρόβα και το απολαύσαμε στο έπακρο. Ο Μανώλης Παντελιάς -και αυτός χρόνια συνεργάτης - ταξίδεψε από την Νάξο για να επιμεληθεί τον ήχο με τον καλύτερο τρόπο σε έναν δυσκολο ηχητικά αλλα πανέμορφο χώρο. Το Τικι είναι πραγματικά σαν ένα κομμάτι ενος παραδεισένιου κήπου. Πολύ σημαντικό κομμάτι της βραδιάς για μένα ήταν το άνοιγμα της
συναυλίας απο τον Dor Koren που έπαιξε τα τραγούδια του με μία κιθάρα και γέμισε το χώρο με την ψυχεδελική και φωτεινή του ενέργεια. H συνέχεια της βραδιάς ήταν μαγική με πολλές όμορφες συζητήσεις και αληθινές αγκαλιές.
Το Υπόγειο: Μπορεί να έχασα το live στο Tiki, αλλά έχω την τύχη να σε έχω δει αρκετές φορές με τους Echo Train. Η σκηνική σου παρουσία είναι πάντοτε εντυπωσιακή και επιβλητική. Και η λέξη που μου έρχεται πάντα στο μυαλό είναι η λέξη “μυσταγωγία”. Πώς βιώνεις τις ζωντανές σου εμφανίσεις και πόσο σημαντικές τις θεωρείς για την υποστήριξη του μουσικού σου έργου;
Σ’ευχαριστώ πάρα πολύ για αυτα τα λόγια, και ειδικά για τη λέξη μυσταγωγία. Βιώνω τα live σαν μία ιερή τελετή, μια γιορτή για τα ευθραυστα συναισθήματα και την ελευθερία του νου. Στα live η μουσική παίρνει σάρκα και οστά, και αγαπώ ιδιαίτερα τις στιγμές που με την μπάντα γινόμαστε ένα και ξεφεύγουμε σε αυτοσχεδιαστικά μονοπάτια δίνοντας μια νέα μορφή που υπάρχει μόνο για τον θεατή και μένει στο χρόνο.
Το Υπόγειο: Αναπόσπαστο κομμάτι της παρουσίας σου στη σκηνή το... θανατηφόρο και μαγικό θέρεμιν. Πότε αποφάσισες να μάθεις να παίζεις αυτό το όργανο και πόσο εύκολο ήταν; Εγώ πάντα το φαντάζομαι ως κάτι πολύ δύσκολο…
Η αλήθεια είναι ότι δυστυχώς πήρα την απόφαση σε αυτό το live της παρουσίασης να μην το πάρω μαζί μου και μου έλειψε! Το Theremin ηταν love at first sight! Δεν μπορω να το εξηγήσω καλύτερα... Το καταλαβαίνω και με καταλαβαίνει. Μου επιβάλλει να είμαι ήρεμη και συγκεντρωμένη, αλλιώς απλά δεν συνεργάζεται! Είναι σαν μία αυστηρή αλλα γεμάτη αγάπη μάγισσα δασκάλα που μου μαθαίνει να χαλαρώνω και να διαισθάνομαι που βρίσκονται οι μελωδίες στον αέρα, και αυτό είναι πέρα για πέρα μαγικό!
Το Υπόγειο: Θα υπάρξουν άλλες συναυλίες στο μέλλον με τα κομμάτια του “Botanicals”;
Βεβαίως! Η επόμενη θα είναι στο Exa στο Γκάζι στις 13 Ιουνίου ημέρα Παρασκευή!
Το Υπόγειο: Τα επόμενα σχέδιά σου, τόσο στο προσωπικό σου μονοπάτι όσο και με τους Echo Train;
Με τους Echo Train έχουμε σχεδόν ολοκληρώσει την ηχογράφηση του τρίτου μας αλμπουμ, και σύντομα θα μπούμε στην δημιουργία του εξωφύλλου και σε όλες τις διαδικασίες που ακολουθούν για να είμαστε έτοιμοι να το παρουσιάσουμε. Ειμαι ιδιαίτερα ενθουσιασμένη με αυτο το υλικό, τολμώ να πω περισσότερο από ποτέ! Stay tuned, που λένε, για επόμενες ανακοινώσεις.
Το Botanicals της Ren Water θα το στηρίξουμε με live εμφανίσεις και ίσως να υπάρξει και κάτι επόμενο στο μέλλον. Επίσης σε λίγες μέρες ταξιδεύω στο Amsterdam για ένα live τοu project της φίλης μου Αλεξάνδρας Χαραλαμπίδου στο οποίο συμμετέχω στα φωνητικά και τους στίχους. Ενα απο τα τραγούδια το “Forgotten” υπάρχει ήδη στο youtube.
Τέλος, με την φίλη μου και εκπληκτική ποιήτρια Εσμεράλδα Γκέκα που αναφέραμε και προηγουμένως οργανώνουμε κάθε τέτοια εποχή το Ostara, μια εαρινή τελετουργία που μπλέκει ποίηση και μουσική με εναν δικό μας, ψυχεδελικό τρόπο.
Το Υπόγειο: Ειρήνη σε ευχαριστώ θερμά, για ακόμα μια φορά!
Κι εγω σε ευχαριστω πάρα μα πάρα πολύ, για όλα!
