Top-15 Εγχώρια Albums
από το 2024
by Mike N.
Καλή χρονιά mates! Να είμαστε όλοι καλά - υγιείς, χαρούμενοι και δημιουργικοί.
Συνέχεια στις ετήσιες λίστες μας και έπειτα από τα 50 πιο αγαπημένα εγχώρια tracks και τα ισάριθμα διεθνή, ήρθε η ώρα για τα albums. Στην παρακάτω λίστα, θα βρείτε τους 15 πιο αγαπημένους εγχώριους δίσκους του Υπογείου, ενώ σύντομα θα ακολουθήσουν και οι διεθνείς.
15. Στον Δρόμο Που Φυτρώναν Φράουλες - Echo Tides (out 1/11)
Χωρίς να πιάνει τις κορφές έμπνευσης, υποδόριας (υπερ)έντασης και προκαλούμενης συγκίνησης που άγγιξε ο πρόσφατος ελληνόφωνος πρόγονός του (“ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ FM”/2023), το “Στο Δρόμο Που Φυτρώναν Φράουλες” ορθώνεται τιμιότατο και πέρα για πέρα αξιοπρόσεκτο, με δυνατές συνθέσεις και ακόμα πιο δυνατούς στίχους, αλλά και πορωτικά τραγουδίσματα από την Καλλιόπη Μητροπούλου και τον δαιμόνιο Pan Pan.
14. Wired - Radio Sect (out 7/2)
[ακολουθεί το review του Υπογείου για τον δίσκο, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στις 23/1, ως εισαγωγικό για τη συνέντευξη της μπάντας στη σελίδα μας]
[...] Στη μουσική πλευρά του δίσκου, το "Wired" σε καλωδιώνει κυριολεκτικά με τη μαγική δεκαετία των 70s-80s. Οι καθόλου ενοχλητικές ή υπερβολικές μπασογραμμές του Nik Panik με αληθινό χρώμα και σε όση ακριβώς ένταση χρειάζεται, τα τύμπανα από τον Μπάμπη Ανταλουδάκη που τρυπάνε καρδιές, οι ηλεκτρικές κιθάρες από τον Μιχάλη Στεφανίδη που συνοδεύουν με μαεστρία και ελάχιστα έως καθόλου εφέ τα φωνητικά του Νάσου Βλαχάκη είναι τελικά τα μυστικά της επιτυχίας για έναν δίσκο που δε θα σταματήσει να σε κουνάει στο ρυθμό του, από το πρώτο έως το τελευταίο του δευτερόλεπτο. Το "Wired", στα 35 λεπτά της διάρκειάς του, παραμένει σε έναν και μόνο τόνο και πολύ καλά κάνει. Αν και αρχικά το αυτί μου αναζητούσε τη στιγμή της αλλαγής στην τονικότητα, με μερικά ακόμη ακούσματα, αντιλήφθηκα το πανέξυπνο μουσικό κόλπο των Radio Sect.
13. Η Άλλη Πλευρά Της Συνήθειας - Sophie Lies (out 15/12)
Η sophomore κυκλοφορία της Sophie Lies, κατά κόσμον Μαρίας Σαχπασίδη, είναι και αυτή ένα κομψοτέχνημα. Ενδεχομένως πιο απαλή και πιο “έντεχνη” από τον πρόγονό της, το αριστουργηματικό “Μια Πέτρα Σαν Σπίτι” του 2021, μα σταθερά με υψηλή τραγουδοποιητική ευφυία και με κοφτερή και ποιητική στιχουργική. Υπέροχο δισκογράφημα.
12.Μετακανονικότητα - Sigmataf (out 1/11)
Δαιμονισμένος δίσκος από τον αγαπημένο Sigmataf, που παίρνει σβάρνα τους δρόμους και τα στενά της πόλης, με οργή και τσαμπουκά να καίνε τα σωθικά του, κρύβοντας όμως μέσα του αλύγιστη και σπάνια τρυφερότητα. Παντοδύναμοι στίχοι - καταιγιστικές ρίμες, πορωτική παραγωγή και ενορχήστρωση, ένας πολύ σημαντικός δίσκος με πανίσχυρη και διαχρονική δυναμική.
11. Femmeland - VASSIŁINA (out 26/4)
[ακολουθεί το review του Υπογείου για τον δίσκο, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στις 23/6]
Τρία χρόνια ύστερα από το αρκούντως ξεχωριστό και πολλά υποσχόμενο debut της, "Fragments", η VASSIŁINA επιστρέφει δυναμικά στα δισκογραφικά δρώμενα, δίνοντάς μας το "Femmeland", και αυτήν τη φορά μέσω της Inner Ear Records.
Ο δίσκος, παλλόμενος με έμπνευση και περισσή ψυχή σε έναν φλεγόμενο πυρήνα σκοτεινής pop, κατορθώνει μέσα από τα 13 τραγούδια του, να σταθεί αντάξιος των προσδοκιών που γέννησε ο πρόγονός του - το "Femmeland" είναι ένα άρτιο και πολύ δυνατό δισκογράφημα. Ο πολυσήμαντος και στοιχειωμένος μύθος της Κίρκης σκεπάζει πολλά σημεία του άλμπουμ, δίνοντάς του έτσι μια concept υπόσταση, πάνω στην οποία η VASSIŁINA πλέκει τις σκέψεις της και τις λέξεις της, μιλώντας -με τρόπο βαθιά αληθινό και συγκινητικό- για θέματα δύσκολα και ζόρικα. Κι όμως, κάθε ενδοσκοπική βύθιση ακολουθείται από μια αποκαλυπτική ανάδυση - και είναι τούτη η εναλλαγή ένα μεγάλο κομμάτι της γοητείας του δίσκου - κάθε σκοτάδι βρίσκει φως και κάθε τραγωδία μια κάθαρση. Κι αν μιλάμε για γοητεία, θα πρέπει σίγουρα να αναφερθoύμε και στο τραγούδισμα και στη φωνή της VASSIŁINA - άλλοτε με τρυφεράδα και σαγήνη και άλλοτε με σκληράδα και υποδόρια ένταση, μαγνητίζουν και αιχμαλωτίζουν ακαριαία τον εκάστοτε ακροατή.
Τραγούδια που ξεχωρίζω σίγουρα υπάρχουν, όμως -πριν τα αναφέρω- να τονίσω πως ο δίσκος αποκαλύπτει μεγαλύτερη δυναμική και την πηχτή του συνεκτικότητα όταν τον ακούς ολόκληρο και στη σειρά. Να πω, λοιπόν, πως το ομώνυμο "Femmeland" είναι ένα μικρό pop διαμάντι, catchy και "καταδικασμένο" για απέραντα repeats. Να πω και πως το "Vivid", που προηγείται στο tracklist, είναι και αυτό μέγα σκάλωμα, διαολεμένο κομμάτι, με κάνει να απορώ τι θα γινόταν αν το κυκλοφορούσε για παράδειγμα η μεγάλη και τρανή Billie (η Eilish ντε). Στο debut "Fragments" ένα από τα πιο αγαπημένα μου τραγούδια, αν όχι το πιο αγαπημένο μου, ήταν το ελληνόστιχο "Ατυχήσαμε". Έχουμε κι εδώ, στο "Femmeland", μια έκπληξη με ελληνικό στίχο: ακούει στο όνομα "2 Φιλιά" και είναι και πάλι εκ των κορυφαίων του δίσκου. Μην ξεχάσω να αναφέρω και το επικό, αποκαλυπτικό και καταιγιστικό, "Hypochondria", που με έκανε να σηκώσω με δέος το φρύδι, τόσο σαν ακροατή όσο και σαν ψυχολόγο.
10. SETTA - The Bad Poetry Social Club (out 5/6)
H καλλιτεχνική ομάδα -ή “κολεκτίβα”, όπως συνηθίζω να την αναφέρω τόσα χρόνια που την παρακολουθώ- των The Bad Poetry Social Club χτύπησε το 2024 με νέα κυκλοφορία και, ω!, είναι και αυτή αφοπλιστική. Spoken word μαγεία, όπου οι λέξεις κάνουν την πολλή δουλειά, σε τραντάζουν και σε τραβάνε από το μανίκι απ’την αρχή ως το τέλος, ενώ η μουσική αρμονικά ακολουθεί και διακριτικά ωθεί το καλλιτεχνικό δημιούργημα σε ψηλά ταβάνια.
Κορυφαία στιγμή ο σπαρακτικός “Γλάρος, 1895”, ένα κομμάτι στοιχειωτικό και αποστομωτικό, που άκουσα αμέτρητες φορές μέσα στο 24.
9. Altered State - A Monkey Shine (out 4/3)
[ακολουθεί το review του Υπογείου για τον δίσκο, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στις 23/6]
Ήταν τον περασμένο Ιανουάριο, όταν μέσω της στήλης μας Local Nice To Meet You, σας συστήναμε στους Αθηναίους alternative rockers A Monkey Shine, "ένα project που γεννήθηκε, ζει και αναπνέει με το πείσμα, το μεράκι αλλά και την πολύ δυνατή έμπνευση του δημιουργού του, του -κατά βάση μπασίστα, αλλά εδώ και songwriter και lyricist- Γιώργου Τόλια" (check Local Nice To Meet You in full here).
Δύο μήνες μετά, η εξαμελής μπάντα κατέφθασε με το debut LP της, "Altered State". 8 καλοδουλεμένα και όμορφα κομμάτια, μεταξύ των οποίων και τα δύο singles που είχαν προλογίσει την κυκλοφορία ("Audiotrip"/Αug.23, "Deep In The Mud"/Sep.23). Μία πολύ ενδιαφέρουσα κυκλοφορία εν γένει, που ο πυρήνας της πάλλεται στον heavy ήχο της swamp/desert και της grunge, με την ομπρέλα του alternative υπέροχα να σκεπάζει τα αυλάκια του δίσκου απ'άκρη σ'άκρη.
Από το εναρκτήριο και εξαιρετικό "Get To The Point", η μπάντα φανερώνει τις διαθέσεις της, με άψογη παραγωγή, σαρωτικά παιξίματα και σκαλωματικό τραγούδισμα από τη φωνή της μπάντας, τον Κωνσταντίνο Τζιάβο. Το "Cotton White Overdrive" είναι ξυράφι, από την αρχή του ως το τέλος του κόβει την ανάσα. Στο ακόλουθο και προαναφερθέν "Audiotrip" οι τόνοι πέφτουν και στη φωνή συναντάμε τον soulmate του Mark Lanegan, Duke Garwood. Το track είναι γραμμένο στη μνήμη της Νίκης, μητέρας του Γιώργου Τόλια και έχουμε να κάνουμε με μία μεγαλοφυή κατάθεση, πανέμορφη και βαθιά συγκινητική. "Lazy Eye" στη συνέχεια - μάλλον εκ των πιο αγαπημένων μου από το δίσκο, καταπληκτική σύνθεση και... αποπνικτική ατμόσφαιρα, με το πιάνο να σε καθηλώνει. Ο ερχομός του "Deep In The Mud" σκουραίνει τον δίσκο περαιτέρω. Πρόκειται για ένα επιβλητικό "βρώμικο" κομμάτι, "αφιερωμένο στη Νέα Ορλεάνη και τους κατοίκους της και μιλάει για το aftermath, τις συνέπειες και τις μάχες για επιβίωση μετά τον τυφώνα Κατρίνα. Γενικώς είναι αφιερωμένο σε όλους τους ανθρώπους που πέρασαν ή περνούν τέτοιου είδους τρομακτικές φυσικές καταστροφές"... Λίγο πριν το φινάλε, συναντάμε το "Make Ends Meet", που στιχουργικά το γουστάρω πολύ, μα συνολικά σαν κομμάτι δεν με τρελαίνει - ίσως, κατά τη γνώμη μου, το πιο αδύναμο του album. Το φινάλε, όμως, πέρα για πέρα αποζημιώνει - το "Late Wait" είναι ένα διαμάντι. Πιάνο και απαλά έγχορδα, καταπληκτική ερμηνεία -ξανά και σταθερά- από τον Τζιάβο. Ο δίσκος κλείνει με μία ορχηστρική εκδοχή του "Lazy Eye" - μην το πάρεις επ'ουδενί σαν ένα απλό filler, είναι το ιδανικό outro για έναν, πέρα για πέρα προσεγμένο και γεμάτο κοφτερές ιδέες, δίσκο.
Μία ξεχωριστή πρόταση το "Altered State" των A Monkey Shine, που μπορεί στα βασικά της συστατικά να μοιάζει κάπως παλλαϊκή και ήδη ειπωμένη, όμως είναι τέτοια η έμπνευση και η ενέργεια του γκρουπ, που εντέλει το άλμπουμ καταφθάνει φρέσκο και παντοδύναμο. Η μουσική και οι στίχοι έχουν γραφτεί από τον εμπνευστή και δημιουργό της μπάντας, Γιώργο Τόλια, ενώ στα "Late Wait", "Lazy Eye" και "Audiotrip" έχει συμβάλλει στη σύνθεση και ο Νικόλας Σπηλιωτόπουλος.
8. September - The BitterSweet (out 20/3)
[ακολουθεί το review του Υπογείου για τον δίσκο, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στις 21/3]
Έξι χρόνια μεσολάβησαν από τον πρώτο δίσκο ("Dancing In The Zoo"/2012) των The BitterSweet ως τον δεύτερο ("The Age of The New Delirium"/2018), άλλα έξι χρειάστηκαν για να έρθει και ο τρίτος, το "September". Και φαίνεται πως ο Νικόλας Αλαβάνος και η μετασχηματιζόμενη παρέα του διανύουν τις χρονικές αποστάσεις με έμπνευση και δημιουργία, μιας και το νέο άρτι αφιχθέν άλμπουμ είναι εξαιρετικό - ενδεχομένως το πιο ολοκληρωμένο και δυνατό ως τώρα.
Τα singles που -επί πολύ καιρό- προλόγιζαν την κυκλοφορία μας είχαν προϊδεάσει η αλήθεια είναι: Τα "Numbers" (Μαρ.21), "An Easy One" (Ιουλ.21), "SeXXXing" (Μαρ.22) και "River Of Dreams" (Μάιος 23) έδιναν ένα δυνατό και στιβαρό στίγμα, το καθένα με τον τρόπο του και με τη δική του ξεχωριστή τραγουδοποιητική σφραγίδα. Και είναι τούτα τα singles που συμπτωματικά (;) ανοίγουν τον δίσκο, με την φαρμακερή προσθήκη του "The Wind Walls On" στη θέση 4 του tracklist - καταπληκτικό κομμάτι. Όπως καταπληκτικό είναι και το "Bitter Little Love" που ακολουθεί τα πρώτα 5 προαναφερθέντα tracks. Με μια εισαγωγή που θυμίζει κάπως αφαιρετικά το "Spanish Caravan" των Doors (και άρα και το περίφημο "Asturias"), εκ του πρώτου δευτερολέπτου σε αρπάζει και μαγικά σε περιστρέφει στη μελαγχολική του δίνη.
Κι έχοντας έτσι φτάσει κοντά στη μέση του δίσκου, ο κάθε ακροατής μπορεί να θεωρεί ήδη εαυτόν ταξιδεμένο, σε ένα γλυκόπικρο μουσικό ταξίδι, όπου επιρροές και αναφορές μεγάλης γκάμας της pop/rock εναλλάσσονται μαεστρικά και εμπνευσμένα. Η συνέχεια πάει κάπως έτσι αλλά κλιμακωτά βαθαίνει κι όσο πάει σκουραίνει, τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά. Το "New Tricks" είναι ένα διαμάντι, αλλά η τριλογία που εντέλει κλείνει το άλμπουμ είναι μια αποκάλυψη: "Just One Way", "Me" και "Mandeville Road" είναι τρία οριακά τραγούδια για το songwriting του Αλαβάνου, αλλά και για το τραγούδισμά του, την ερμηνεία του. Είναι τρία σπαρακτικά τραγούδια, που όμως απλώνουν το βαρύ τους φορτίο χωρίς ίχνος επιτήδευσης και άγχους, είναι τρία πηγαία υπέροχα δημιουργήματα. Ένα ένδοξο φινάλε για έναν παντοδύναμο εν γένει δίσκο.
Νicholas and co., hats off...
7. ΜΠΡΑΝΚΑΛΕΟΝΕ - Παύλος Παυλίδης (out 12/4)
[ακολουθεί το review του Υπογείου για τον δίσκο, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στις 20/4]
Τρία χρόνια έπειτα από το "Μαύρο Κουτί" και ένα χρόνο ύστερα από το αμφιλεγόμενο "Πέρα Από Τη Θάλασσα", που περιείχε αποκλειστικά διασκευές σε τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου, ο Παύλος Παυλίδης επιστρέφει με νέο LP. Το "ΜΠΡΑΝΚΑΛΕΟΝΕ" είναι εδώ από τις 12 Απριλίου. Εκ των προτέρων, πριν κυκλοφορήσει ο δίσκος, είχαμε πληροφορηθεί πως μαζί του θα είναι νέοι συνεργάτες και μουσικοί, όλα "εδειχναν" πως ο Παυλίδης το πάει για μια νέα αρχή. Παρέα του λοιπόν σε αυτό το ταξίδι, ο δαιμόνιος Aki Rei (κιθάρες, synths, drum machine, φωνητικά), ο Αλέκος Γεωργουλόπουλος (κιθάρες, μπάσο, synths, sampler), ο Αλέξης Σταυρόπουλος (τύμπανα) και ο Θανάσης Dzingovic (μπάσο, κιθάρες), που επέστρεψε στο πλευρό του Παύλου ύστερα από αρκετά χρόνια.
Κι όντως, ακούγοντας κάποιος το "ΜΠΡΑΝΚΑΛΕΟΝΕ" καταλαβαίνει πως ο θρυλικός Βεροιώτης singer/songwriter επιχείρησε να δώσει στο έργο του μία νέα πνοή, μια εκδοχή του πιο γκαζιάρικη και ροκ, πιο ζωηρή και πιο ψυχωμένη. Βέβαια, αυτή η νέα και ανανεωμένη ηχητική προσέγγιση έχει τις ρίζες στο παρελθόν, στο ένδοξο και μυθικό παρελθόν, αυτό των Ξύλινων Σπαθιών. Για να μην παρεξηγηθώ, δεν εννοώ πως έχουμε μια στείρα παλινδρόμηση στο safe place της εμβληματικής 90's μπάντας, μηδέ απλώς μια αναμάσηση των περασμένων μεγαλείων. Εννοώ πως οι ενορχηστρώσεις και η εν γένει μουσική ατμόσφαιρα παραπέμπουν κάπως εκεί, οι ερμηνείες του Παύλου επαναφέρουν ανεπιτήδευτα και συγκινητικά τη ζωντάνια και το coolness της νιότης και οι στίχοι αναδύουν περιπέτεια και νεύρο. Το "ΜΠΡΑΝΚΑΛΕΟΝΕ" είναι ο πιο... Σπαθίσιος δίσκος του Παύλου ever και έρχεται την κατάλληλη στιγμή, τη στιγμή που ο Παυλίδης χρειαζόταν μια τέτοια νοσταλγική στροφή - νοσταλγική, που όμως -όπως το ξεκαθάρισα- ακούγεται υπέροχα τωρινή και εκ βαθέων εμπνευσμένη.
Τα singles που προλόγισαν την κυκλοφορία, το "Δεν Ξέρω" και ο "Γκωγκέν", ήταν καταπληκτικά. Όμως, όλος ο δίσκος βρίθει πολύ δυνατών τραγουδιών - το ομώνυμο "Μπρανκαλέονε" είναι σίγουρα ένα τέτοιο, και τα "Σόσιαλ" το ίδιο, μαζί και ο... κολασμένος "Παράδεισος" και ο συγκινητικός "Μπάιρον". Εξαιρετικό κομμάτι και η επικόμορφη sci-fi προφητεία "Έρχομαστε Από Τον Ορίζοντα".
Το "ΜΠΡΑΝΚΑΛΕΟΝΕ" είναι ένας δίσκος γεμάτος, ένας δίσκος που πλημμυρίζει τον ακροατή του με ολοζώντανες εικόνες και έντοντα συναισθήματα. Είναι για μένα ο καλύτερος δίσκος του Παύλου Παυλίδη εδώ και πολλά χρόνια, ενδεχομένως από το "Στο Διπλανό Ουρανό" του 2015. Ακούγεται απνευστί και απαιτεί τον χώρο και τον χρόνο του - τα κερδίζει τούτα εύκολα εντέλει, με το... ξύλινο σπαθί του. Όχι, όμως, μονάχα με τούτο το παλιό δοκιμασμένο υπερόπλο, έχει στην φαρέτρα του και άλλα, τωρινά και εξίσου φαρμακερά...
6. Botanicals - Ren Water (out 23/12)
Αν και μας έδωσε ελάχιστες μέρες να τον προλάβουμε και να τον ακροαστούμε σωστά, μια δεκάδα ακροάσεις τις ημέρες των γιορτών ήταν αρκετές για να αποκαλύψουν το μεγαλείο αυτού του πολύ ξεχωριστού και πανέμορφου δίσκου.
Όπου Ren Water, ίσον Ειρήνη Παναγοπούλου και όπου Ειρήνη Παναγοπούλου, ίσον η τραγουδίστρια και στιχουργός των Echo Train. Τεράστιο ερμηνευτικό ταλέντο, ένα από τα μεγαλύτερα στα εγχώρια τεκταινόμενα τα τελευταία 10 και βάλε χρόνια, που στο πλευρό του δαιμόνιου και πολυσχιδούς Greggy K. στην μπάντα των Echo Train, άνθισε και μεγαλούργησε. Εδώ, στα άρτι αφιχθέντα “Botanicals”, μας παρουσιάζει την πρώτη της solo εργασία, σε συνθέσεις αποκλειστικά δικές της, και -όπως προανάφερα- τα αποτελέσματα είναι εξαίσια. Prog-psych rock υψηλότατων προδιαγραφών, με τον Greggy να είναι και εδώ παρών, στην παραγωγή και στην μίξη, αλλά και στις κιθάρες, στο μπάσο, στα πλήκτρα και στα “things”, όπως σημειώνεται στις πληροφορίες του δίσκου στο bandcamp. Από κοντά και ο γαμάτος drummer των Echo Train τα τελευταία χρόνια, Gregorio Perico, όπως και ο εξαιρετικός πληκτράς Στράτος Διαμαντής. Μια αληθινή dream team και μια σύγχρονη rock ‘n’ roll ιέρεια, η Ειρήνη, γεννούν -αναμενόμενα- μια δισκάρα...
5. Trauma Dump - capétte (out 2/9)
[ακολουθεί το review του Υπογείου για τον δίσκο, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στις 17/9]
Τον Φλεβάρη του 22 -σχεδόν τυχαία- ήρθα αντιμέτωπος με μία εγχώρια κυκλοφορία που με ανάγκασε να σταματήσω ό,τι κάνω και ανεβάσω σαν υπνωτισμένος το volume του στερεοφωνικού μου. Ο δίσκος, που είχε κυκλοφορήσει τον Δεκέμβριο της περασμένης χρονιάς, του 21, ονομαζόταν "Moskau" και είχε την υπογραφή ενός Θεσσαλονικιού μουσικού, του capétte. Η σκοτεινή γοητεία του δίσκου μού ήταν ακαταμάχητη - οι ήχοι του, οι λέξεις του, η όλη αισθητική του. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερες σκέψεις μου πάνω στον εν λόγω δίσκο του capétte, μα πάνω απ'όλα να γνωρίσεις τον one of a kind καλλιτέχνη μέσα από τα δικά του λόγια, στην συνέντευξη που είχε δώσει εκείνη την εποχή στο Υπόγειο (check here).
Σχεδόν τρία χρόνια ύστερα από τα άνωθεν, ο capétte επιστρέφει με τον τρίτο δίσκο του - έχουν προηγηθεί το προναφερθέν "Moskau" και το "Electra" (2020). To "Trauma Dump" είναι εδώ, ένα δισκογράφημα γεμάτο συναίσθημα, αναβλύζον μέσα από μαγικές μελωδίες και παντοδύναμες λέξεις. Κι αν στο αγαπημένο μου "Moskau" ο Αντώνης παρέδωσε την σπουδή του πάνω στην ευτυχία και στην αέναη αναζήτησή της, εδώ μιλάει για τον έρωτα, αυτόν που τη μια μέρα στα ουράνια σε ανεβάζει, μα την άλλη στα τάρταρα σε ρίχνει, που λέει και η λαϊκη σοφία. Στη σκοτεινή πλευρά της ερωτικής δίνης, στα... τάρταρα, εστιάζει περισσότερο ο capétte, στην ισοπεδωτική απουσία και στο σκοτάδι που φέρνει μαζί της, πλέκει ο Θεσσαλονικιός καλλιτέχνης το άρτι αφιχθέν νεο έργο του και εντέλει μας δίνει ένα συναρπαστικό δισκογράφημα, στο οποίο με μαεστρία δένει όλες τις μουσικές καταβολές του - την electropop, μα και την ελληνική ντόπια κληρονομιά του, στα αυτιά μου ο Χατζιδάκις είναι και πάλι τριγύρω, όπως τριγύρω υπάρχει και η κλασική παιδεία του δημιουργού. Το queer στοιχείο είναι και αυτό ξανά εδώ, αλλά όχι καθοριστικό και εξειδικευμένο, διακριτικά σκεπάζει τους στιχουργικούς πυρήνες, δίχως όμως να τους καθοδηγεί σε αποκλειστικούς προορισμούς. Η γοητεία του capétte για μένα άλλωστε, από την πρώτη μέρα που τον άκουσα, είναι ο... αναρχικός συγκερασμός μουσικών τρόπων και genres, σε συνδυασμό με τη δημιουργία στιχουργικών τοπίων, μέσα στα οποία ο καθένας μας μπορεί να δει και να αναγνωρίσει τον εαυτό του.
Το track "Outfit" στη θέση 4 του δίσκου είναι ένα ολοζώντανο παράδειγμα όσων διάβασες παραπάνω - γενικώς μιλάμε για κομματάρα. Το ίδιο ισχύει και για το "PowerBot" που ακολουθεί, αλλά και για το "Cielbic", που πρόσφατα ο The Boy το έκανε video clip, ένα clip φουλ συγκινητικό και αρκούντως πρωτοποριακό. Ειδική μνεία και στο "Sof Top", ασύλληπτο και καθηλωτικό τραγούδι, μέρος των στίχων του οποίου έχει γράψει η αγαπημένη 0-100 seirene που συμμετέχει και στο τραγούδισμα.
Ένας περιπετειώδης δίσκος το "Trauma Dump", βαθιά γοητευτικός και συγκινητικά προσωπικός, που όμως μέσα από τις ακροάσεις του δεν αργεί να ανοίξει την αγκαλιά του και να υποδεχθεί μέσα του όλους μας, οποιονδήποτε τον νιώσει, γιατί όσα κρύβει μέσα του είναι βαθιά ανθρώπινα, πανανθρώπινα για την ακρίβεια.
4. Vs Dr RAVE - METAMAN (out 7/11)
Ο ΜΕΤΑΜΑΝ επιστρέφει και κάνει το 3/3, καθώς το "Vs Dr Rave" είναι ένα δισκογράφημα εξίσου συναρπαστικό και ψυχωμένο, όσο και οι δύο εξαιρετικοί πρόγονοί του ("ΙΡΙΝΑ"/2020, "ΜΑΤΑΙΩΣΗ", 2022).
Εδώ βέβαια, τον βλέπουμε περισσότερο αγριεμένο και κινητικό, εννοώ χορευτικό, τον βρίσκουμε με το μάτι να γυαλίζει σε θέση μάχης. Η σύγκρουση με τον Dr Rave, γεννά ένα σύνολο 8 παντοδύναμων κομματιών, με το καθένα να λαξεύει το δικό του ξεχωριστό ηχητικό μονοπάτι και να ξετυλίγει τη δική του περιπέτεια. Ένα κι ένα, που λέει και το κλισέ, ένα κι ένα κι έτσι μιλάμε για έναν σούπερ δίσκο, μια υπερεμπνευσμένη post-techno σπουδή, που όμως -τσαλαπαντώντας τις όποιες σκουριασμένες ταμπέλες και genres- μπορεί να αγγίξει τον οποιονδήποτε ακροατή, με (υπερ)όπλα την πρωτοτυπία του και φυσικά τον λόγο του, τους καταπληκτικούς στίχους, σήμα κατατεθέν του συνολικού έργου του Θωμά Γουναρόπουλου.
Όσο για το ending track "Εμείς Οι 2 Θα Γεράσουμε Μαζί", το οποίο χρίστηκε τραγούδι της χρονιάς εδώ στο Υπόγειο, απλά θα πω πως μπήκε ήδη στο εικόνισμα με τα all time classics μου, παρόλο που υπάρχει στη ζωή μου μόλις δύο μήνες.
3. Τα Υλικά Της Χαράς - Γιώργος Καρράς (out 13/12)
[ακολουθεί το review του Υπογείου για τον δίσκο, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στις 3/1/25, ως εισαγωγικό για τη συνέντευξη του Γιώργου Καρρά στη σελίδα μας]
Τον Ιανουάριο του 2023, είκοσι ολόκληρα χρόνια έπειτα από τη διάλυση των θρυλικών Τρύπες, ο εκ των ιδρυτών και εκ των βασικών songwriters της μπάντας, ο μπασίστας Γιώργος Καρράς, επέστρεψε στο μουσικό στερέωμα και στη δισκογραφία με έναν εξαιρετικό debut solo δίσκο, τις "Ασκήσεις Απλότητας".
Κι αν για την επιστροφή του Καρρά στα μουσικά δρώμενα μετρήσαμε δύο δεκαετίες, για την κυκλοφορία του δεύτερου δίσκου του χρειάστηκαν κάτι λιγότερο από δύο χρόνια. Στις 13 του περασμένου Δεκέμβρη, μέσω της Sumbersion Records, κατέφθασαν "Τα Υλικά Της Χαράς". Ένας δίσκος με συμπαγές και στιβαρό αποτύπωμα, ένα δημιούργημα μεστό και ξεχωριστό. Σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, τις προαναφερθείσες "Ασκήσεις Απλότητας", όπου όλα τα κομμάτια ήταν ορχηστρικά, εδώ έχουμε και στίχους - στίχους φλογερούς και φαρμακερούς του Σαλονικιού ποιητή και λογοτέχνη Ανέστη Ευαγγέλου (1937-1994), τους οποίους τραγουδά και απαγγέλει, για πρώτη φορά, ο ίδιος ο Καρράς. Ο όλος συνδυασμός -της μουσικής, των στίχων και της φωνής- γεννούν ένα μίγμα βαθιά γοητευτικό και πέρα για πέρα περιπετειώδες. Σημαντική, φυσικά, και η συμβολή της παραγωγής, για την οποία υπεύθυνος ήταν ο Άγγελος Μπουρνάς, αλλά και όλων των μουσικών που έχουν παίξει στο δίσκο, όλοι τους υπερταλανούχοι και αλάνθαστοι.
2. Γ.Τ.Κ. - ΛΕΞ (out 22/11)
[ακολουθεί το review του Υπογείου για τον δίσκο, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στις 26/11]
Από την περασμένη Παρασκευή της 22 Νοέμβρη, μας είναι διαδικτυακά διαθέσιμος ο νέος δίσκος του ΛΕΞ, το "Γ.Τ.Κ.", που πάει να πει "Για Την Κουλτούρα". Μόλις χτες (25/11), η Veego Records ανακοίνωσε και την φυσική κυκλοφορία του δίσκου σε βινύλιο, στις 30 Ιανουαρίου 2025 (pre-order here).
Το άλμπουμ έρχεται 10 χρόνια ύστερα από την πρώτη κυκλοφορία του ΛΕΞ, "Ταπεινοί και Πεινασμένοι". Έκτοτε, ο Θεσσαλονικιός ράπερ κυκλοφόρησε άλλους δύο δίσκους, το οριακό "2ΧΧΧ" (2018) και το αρκετά καλό "ΜΕΤΡΟ" (2022). Και, μέσα σε αυτά τα 10 χρόνια, ο ΛΕΞ έγινε ΛΕΞαρος, τον έμαθε όλη η Ελλάδα, γέμισε στάδια, έγινε "φαινόμενο", ασχολήθηκαν μαζί του μύρια sites και εφημερίδες, κρεμάστηκε ως και στα μανταλάκια των καναλιών, τη Δευτέρα μετά το ιστορικό live της Νέας Σμύρνης, μέχρι και ο μέγας Άρης Πορτοσάλτε ξόδεψε λίγη από την γνωστή δηλητηριασμένη χολή του για να σχολιάσει για "30.000 νέους που άκουγαν κάτι άθλιους στίχους ένός υποτιθέμενου καλλιτέχνη, που υποτίθεται χτυπάει το σύστημα". Μέσα σε αυτό το αμφίρροπο και συγκρουόμενο πλέγμα, καταφθάνει το "Για Την Κουλτούρα", δύο χρόνια ύστερα από το "ΜΕΤΡΟ", σπάζοντας το τετραετές μουντιαλικό μοτίβο που φαινόταν να σχηματίζεται ανάμεσα στους δίσκους, προσδίδοντας στην κυκλοφορία μια αδιόρατη αίσθηση επείγοντος.
Ναι, και είναι όλα αυτά εκεί μέσα, όλα αυτά που (του) συνέβησαν και επιγραμματικά αναφέρω πιο πάνω και άλλα τόσα, άλλα αμέτρητα τόσα, δωσμένα από τον ΛΕΞ με λέξεις ξυράφια, μια κοιτώντας μέσα του και μια κοιτώντας στο απέραντο γκρίζο έξω του, μια βουτώντας βαθιά στον εαυτό του και μια ορμώντας σαν σίφουνας έξω στους δρόμους. Μαζί του, στην παραγωγή, ο Dof Twogee, o οποίος κατεβάζει στο ηχητικό τραπέζι πιο απαλά beats, λιγότερο θόρυβο, άπλετο πιάνο, χτίζοντας έτσι μια -καθ'όλα γοητευτική και καθ'όλα ταιριαστή με τον στιχουργικό πυρήνα- πιο μελαγολική και λιγότερο οργισμένη ατμόσφαιρα, συγκρίνοντας με τα πρότερα τρία albums.
Τα τραγούδια του "Γ.Τ.Κ." είναι σχεδόν όλα τους, για το είδος τους, εξαίσια. Η δύναμη και η μαγκιά τους, όμως, είναι πως μπορούν να αγγίξουν και να ταρακουνήσουν κάθε ακροατή, είτε ροκά και πανκοροκά είτε EDMά και τράπερ είτε εντεχνά και φασαίο και δεν ξέρω και γω τι άλλο, δεν είμαι και πολύ καλός σε αυτά. Βέβαια, τούτο είναι ένα από χρόνια κεκτημένο του ΛΕΞ και γι'αυτό θαρρώ φτάσαμε ως τη συναυλία της Νέας Σμύρνης και στο φαινόμενο του "φαινομένου". Το ότι τα μεσάνυχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή χιλιάδες έλληνες συντονίστηκαν ταυτόχρονα για να ακούσουν τον δίσκο προφανώς δεν είναι αυτονόητο και προφανώς λέει κάτι. Κι αυτό που λέει δεν είναι πως ο ΛΕΞ είναι της μόδας και κάνει απλά σουξέ, αυτό που λέει είναι πως ο ΛΕΞ και οι ρίμες του και η μουσική του έχουν μια σπάνια δυναμική, ικανή να στείλει το μήνυμά της πανταχόθεν και να τραντάξει συνειδήσεις.
1. Alex K. + Κτίρια Τη Νύχτα - Alex K. + Κτίρια Τη Νύχτα (out 11/10)
[ακολουθεί το review του Υπογείου για τον δίσκο, όπως αυτό δημοσιεύτηκε στις 12/10]
Την μουσική σύμπραξη του Αλέξη Καλοφωλιά aka Alex K. με τον Κτίρια τη Νύχτα, ομολογώ πως την περίμενα πώς και πώς ευθύς εξαρχής από την ανακοίνωσή της το περασμένο Καλοκαίρι. Η προσμονή μου μεγάλωσε με την κυκλοφορία του πρώτου απτού δείγματος, του single "Αν Ποτέ", που κυκλοφόρησε στις 23 του Σεπτέμβρη, αλλά και του εξαιρετικού "13η Ώρα", που κατέφθασε δύο μέρες πριν την εμφάνιση ολόκληρου του LP. Το "Alex K. + Κτίρια τη Νύχτα" είναι μαζί μας από τις 11 Οκτωβρίου, σε πρώτη φάση ψηφιακά, ενώ στις 8 Νοεμβρίου (για τους φίλους μου που τυχόν διαβάζουν, νομίζω τώρα ξέρετε τι δώρο να μου πάρετε για τη γιορτή μου) θα κυκλοφορήσει και σε βινύλιο από την Inner Ear Records.
To album απαρτίζεται από 8 πολύ δυνατά κομμάτια και είναι εν γένει ένα συμπαγές και γοητευτικό δημιούργημα, μέσα στο οποίο οι δύο Αθηναίοι μουσικοί καταθέτουν όλο το μεράκι και όλη την εμπειρία που διαθέτουν, μαζί φυσικά με το πολυσχιδές ταλέντο τους και την ανήσυχη δημιουργικότητά τους. Ο Alex παραδίδει φαρμακερούς στίχους/εύφλεκτα ποιήματα και επιβλητικά φωνητικά/απαγγελίες, ενώ ο Κτίρια χτίζει αδιανόητα σκαλωματικές και πολυσυλλεκτικές μουσικές ατμόσφαιρες, μέσα από μια αψεγάδιαστη ενορχήστρωση και παραγωγή. Την σύνθεση της μουσικής έχουν αναλάβει και οι δύο, ενώ στο τραγούδι εμφανίζεται σε δύο περιστάσεις ("Αν Ποτέ", "Μια Εκτίμηση") και η Κίκα, με καθηλωτικά αποτελέσματα.
Ο δίσκος στο πρώτο μισό του - από το καταιγιστικό opener "13η Ώρα" ως και τους ηλεκτροφόρους οδοστρωτήρες του "Αμπελόκηποι", με ενδιάμεσες στάσεις τα εξαίσια "Αιώρηση" (προσωπικό αγαπημένο) και "Μια Εκτίμηση" - ξεδιπλώνεται δυναμικός και υπέροχα θορυβώδης. "Βρώμικες" κιθάρες και διαολεμένες "χειρουργικές" μπασογραμμές, πορωτικά synths και υψηλής ευφυίας beats συνθέτουν ένα εύφλεκτο μουσικό μίγμα, που εντέλει εκρήγνυται με τον καταλύτη των λέξεων του Αλέξη Καλοφωλιά. Με τα θραύσματα ακόμα να αιωρούνται στην ψυχή του ακροατή, το δεύτερο μισό του album εμφανίζεται πιο απαλό και ήπιο και στους ήχους του, το ίδιο όμως παντοδύναμο στα λόγια του: το "Bd Voltaire" είναι ένα synth κομψοτέχνημα, η λιγότερου λεπτού "Ρωγμή" είναι ένα στιχουργικό ξυράφι που... πετσοκόβει και αστραπιαία αποχωρεί, ενώ η συνέχεια ανήκει στο προαναφερθέν υπέροχο leading single "Αν Ποτέ". Το κλείσιμο του δίσκου είναι αντάξιο όσων προηγήθηκαν - το "Bass Pulse" είναι ένας βραδυφλεγής postrock-ίζων δυναμίτης, που μέσα του κρύβει ένα ξέσπασμα (λίγο πριν το δεύτερο λεπτό του) αποστομωτικό και πέρα για πέρα πορωτικό.
Εκ των πιο ενδιαφέροντων και προσεγμένων εγχώριων δίσκων της χρονιάς ως τώρα - το περίμενα και βγήκε... Για την ακρίβεια, είναι ακόμα καλύτερος απ'ό,τι προσδοκούσα και δεν έχω παρά να συγχαρώ τη δυάδα, αλλά και όλους τους εξαίρετους συνεργάτες της.
* Διάβασε τη συνέντευξη του Alex Κ. και του Κτίρια Τη Νύχτα στο Υπόγειο εδώ.